Dagelijks via je laptop online onderwijs volgen. Twee dagen na het besluit van het College van Bestuur op 12 maart om vanwege de coronacrisis geen onderwijs meer te laten plaatsvinden op de verschillende locaties van de hogeschool was digitaal onderwijs al realiteit voor het gros van de opleidingen en bijbehorende vakken. Tijd voor een vragenrondje om te zien hoe het gaat.
De Saxion Parttime School bood als eerste onderdeel van de hogeschool het complete onderwijs online aan. Manager Martijn Braber vertelt dat het natuurlijk niet van een leien dakje ging in de eerste week. “Maar tussen de 90 en 95 procent van de lessen hebben plaatsgevonden. En dat is iets waar we trots op zijn. Alle betrokkenen vonden het een goede oplossing voor de situatie en reageerden enthousiast. Na de deeltijdopleidingen hielden we ons bezig met de maatwerktrajecten voor bedrijven, zoals de Koninklijke Marechaussee, sociale wijkteams en het MST. De kop was eraf. Petje af voor alle betrokkenen die zo hard hebben gewerkt om dit allemaal op zo’n korte termijn te realiseren.”
Docent Leontien Tiddens geeft sociale innovatie aan deeltijdstudenten Technische Bedrijfskunde en is nog wel wat kritisch over de nieuwe manier van lesgeven. “Interactie is lastiger en trager. Via een chatfunctie is het toch afstandelijker. Door elkaar heen praten werkt natuurlijk niet. Dat het voldoet gezien de situatie is iets dat zeker is, maar ik zie nog zeker de meerwaarde van de interactie in een klaslokaal.”
Natuurlijk zijn er in het begin wel wat opstartproblemen met geluid en hoe de nieuwe onderwijsvorm werkt, maar daar wen je wel aan.
Deeltijdstudente Melissa Kolthof is daarentegen erg tevreden met het online onderwijs dat ze krijgt voor haar HBO-V opleiding. “Ik vind het zelfs erg fijn om op deze manier les te krijgen. We kunnen net als bij een reguliere les contact hebben met de docent en andere groepsgenoten. Natuurlijk zijn er in het begin wel wat opstartproblemen met geluid en hoe de nieuwe onderwijsvorm werkt, maar daar wen je wel aan. Ik vind het online onderwijs wel fijn en het is prima te combineren met mijn werk als verpleegkundige in opleiding in de wijk- en buurtzorg in Lichtenvoorde.”
Ook voltijd lessen nu veelal online
Na deeltijd volgden ook de voltijdopleidingen van de hogeschool. Directeur Sander Reinderink van de Academie Financien, Economie en Management vertelt dat de lessen van de economische opleidingen al sinds vorige week maandag online worden aangeboden. “In de eerste week heeft 82 procent van de lessen op het reguliere rooster doorgang gevonden. De week erna al 86 procent. Het gros ervan, respectievelijk 80 procent en 82 procent vond ook plaats als online stream. Daarmee bedoelen we dus echt een les die live gegeven werd. Een deel van de lessen, bijvoorbeeld fysieke vakken waarbij een boekhoudpakket wordt geleerd, zijn lastig online te geven. Daar zijn bepaalde tools voor nodig en hier bedenken we nu alternatieven voor. Maar als je ziet wat we in een korte periode voor elkaar hebben gekregen, mogen we trots zijn. Er zijn zelfs al studenten digitaal afgestudeerd. De waardering van de student is er ook. Ze nemen actiever deel aan de les en stellen veel vaker vragen, wellicht omdat de drempel in een chat lager is. Docenten berichtten dat studenten na afloop van de online les de docent bedanken, en dat gebeurde voorheen eigenlijk bijna nooit. ”
Afgelopen week bleef bij een student het antwoord uit… Bleek dat de student het college vanuit zijn bed keek en in slaap was gevallen.
Ruud Greven, docent HBO-ICT, merkt dat de lessen net als anders doorgang vinden. “We zijn even in iets heel anders beland. Voor mijn programmeervakken maakte ik al gebruik van lesmateriaal op video en bespraken we de opdrachten in de les. Dit is net even anders. Maar via het digitale leersysteem doen we bijna hetzelfde. Een student kan zijn of haar scherm delen met de groep en dan kunnen we meekijken met zijn of haar opdracht en deze bespreken. Het grote verschil is dat je elkaar even niet ziet. Maar ondanks dat zijn de meeste studenten ook echt aanwezig. Ik bouw wel wat extra interactie in. Zo stel ik een vraag waarop ze antwoord moeten geven. Afgelopen week bleef bij een student het antwoord uit en vroeg ik naderhand of de student het wel had begrepen. Bleek dat de student het college vanuit zijn bed keek en in slaap was gevallen. Tja, dat soort dingen gebeurt in een collegezaal toch minder vaak.”
Studenten bevestigen de positieve ervaring. Lauke Vollenbrock, eerstejaars Vastgoed en Makelaardij: “Ik had verwacht dat de kwaliteit van de online lessen lager zou zijn: slecht geluid of een slechte verbinding, maar dat is niet het geval. Drie van mijn vier vakken worden online gegeven en één praktisch vak moeten we zelf vanuit huis doen met ingeroosterde uren waarop de begeleidende docent bereikbaar is voor vragen. Het vak dat we met alle eerstejaars van mijn opleiding tegelijk volgen, circa honderd studenten tegelijk, is wel wat chaotischer. Het is vooral onrustig in de chat, maar voordeel is dat dit college wordt opgenomen, zodat je het nog een keer terug kan luisteren als je wat gemist hebt.”
Ook Lotte Hasselerharm, eerstejaars Creative Business-student, is erg positief, “Het was allemaal erg snel geregeld. Zondag hoorde ik dat de hogeschool sloot voor onderwijs en dinsdag had ik mijn eerste online les. Het is even wennen, dat merk je ook wel aan de docenten, maar je zit samen in hetzelfde schuitje en dat helpt ook. Ik vind het juist erg fijn om online onderwijs te volgen. Ik kan het goed combineren met mijn bijbaan waarvoor ik een Hengelose stichting onder meer online vertegenwoordig. “
Online studeren met een ondersteuningsvraag
Naast de voltijd- en deeltijdstudent is er ook oog voor de studenten die aanvullende studiebegeleiding nodig hebben, zoals bijvoorbeeld studenten met een ondersteuningsvraag. Docente Sandra Brom begeleidt als studieloopbaanbegeleider op de Academie Mens en Maatschappij een studente met een gehoorbeperking. “Normaal gesproken neemt ze een tolk mee naar haar lessen, maar hoe zorgen we dat we deze studente ook online onderwijs laten volgen? Ik kaartte het aan bij de betreffende taakgroep en binnen een week was het geregeld: de tolk van de studente krijgt nu ook toegang tot onze digitale systemen en kan de studente zo ook thuis goed assisteren bij haar studie.”
Toetsen
Het enige waar de studenten zich zorgen over maken is dat de tentamenperiode eraan komt en ze nog niet weten hoe deze periode eruit ziet. Het regelen van de meeste individuele toetsen en het inleveren van werkstukken en portfolio’s is inmiddels gelukt. Digitale en schriftelijke toetsen zijn lastiger te regelen en daar zijn de academies en ook onderwijsondersteunende onderdelen van de hogeschool aan het kijken hoe ze dit vorm kunnen geven. (>Lees ook het opinieartikel van Saxion-collegelid Timo Kos op Scienceguide over toetsen.) Studenten worden op de hoogte gehouden via onder andere MijnSaxion of hun e-mail. Ze horen waarschijnlijk deze of volgende week hoe en wanneer hun toetsen plaatsvinden.
Ruud Greven is al langer voorstander van online onderwijs. Al voor de coronacrisis. Hij kreeg bevestigd dat Saxion er al klaar voor is. “Het is wennen, maar het werkt. Ik denk echter niet dat we voortaan – coronacrises of niet – alleen maar online lessen moeten geven. De hele dag achter een pc zitten is niet goed voor een mens, en ja dat zeg ik als ICT’er, haha. Ik denk dat we in de toekomst kunnen kijken naar een combinatie ervan. Het levert natuurlijk ook op dat je minder fysieke ruimte nodig hebt, qua gebouwen. Daar kunnen we dan over na gaan denken. Ik hoop dat we ergens in het midden uitkomen.”
Saxion Bibliotheek ziet toename in gebruik digitale bronnen
"We zien een toename in het gebruik van onze digitale bronnen," vertelt Jan Mark Koopmans, informatiespecialist bij Saxion Bibliotheek. "Een grote uitgever als EBSCO, waarvan wij veel ebooks in licentie hebben en beschikbaar stellen, heeft de gelijktijdige toegang tot die digitale studieboeken uitgebreid. Bij veel ebooks kunnen onze studenten en medewerkers maar met een beperkt aantal gebruikers tegelijk toegang krijgen. Dat heeft met de licentie en het kostenplaatje te maken. Nu, tijdens de coronacrisis, is een groot deel van de 1.300 ebook-titels voor Saxion'ers onbeperkt open gezet. Dat is een mooi gebaar, waar veel mensen mee geholpen zijn. We horen dat andere uitgevers ook soepeler met toegang om willen gaan, maar daarover is nog geen concreet nieuws te melden." Ook het gebruik van de LEANLibrary plug-in, een online zoektool voor Saxion'ers, neemt toe. "Al enige tijd kunnen Saxion'ers deze plug-in op hun laptop of pc installeren. Wanneer zij online zoeken en op een databank stuiten die wij als Saxion Bibliotheek aanbieden, dan krijgen zij automatisch een pop-up in beeld, waarmee zij direct door kunnen klikken voor thuistoegang tot die databank. Ten opzichte van vorige week is die tool al door een kwart meer Saxion-gebruikers geïnstalleerd." Over de hele linie ziet de bibliotheek in maart een sterke toename in het gebruik van de databanken. "In de eerste drie weken van maart zijn de links naar de digitale bronnen in onze catalogus 16.000 keer aangeklikt. Over de hele maand februari was dat 12.500 keer. Achter die 16.000 clicks zit per databank nog een veel groter gebruiksgetal. Iemand moet immers eerst de databank in, waarna hij kan starten met zoeken. Dus het werkelijke aantal zoekacties binnen de databanken ligt nog vele, vele malen hoger”, legt Koopmans uit.
LEAN Library plugin
