Eind februari begon de invasie in Oekraïne en daarvan ondervinden onze Oekraïense en Russische studenten en medewerkers nog steeds de grote gevolgen. Kim Venema van International Office (OSS) vertelt wat Saxion voor hen doet. “We zijn er voor álle studenten en medewerkers.”
Hoi Kim, wat is de rol van International Office in deze situatie?
“We hebben bij Saxion een internationaal crisisteam, dat vanuit OSS-International Office wordt aangestuurd en in actie komt als er zich ergens op de wereld een situatie voordoet waarbij onze studenten of medewerkers mogelijk betrokken zijn. Na de uitbraak van de oorlog hebben we direct geschakeld met de academies én onze HRM-afdeling om te kijken hoe het met deze studenten en medewerkers ging, of ze veilig waren en hoe we konden helpen. De academies en HRM onderhouden het directe contact met hen.”
Op welke manier ondersteunt Saxion de door deze oorlog getroffen studenten en medewerkers?
“We hebben direct bijeenkomsten georganiseerd vanuit OSS voor de studenten en medewerkers die geraakt worden door de oorlog in Oekraïne. Enerzijds om een luisterend oor te bieden, maar ook om op te halen waar de behoefte lag en wat we mogelijk vanuit Saxion konden betekenen. Daar werd vrij snel duidelijk dat het heel fijn was dat studenten andere studiegenoten leerden kennen en met elkaar verhalen en emoties konden delen. Maar ook de praktische ondersteuningsbehoefte werd gedeeld, zoals de financiële problemen die ontstonden, bijvoorbeeld omdat families in Oekraïne niet meer zeker waren van hun banen en Russische banksystemen niet langer Europese transacties toelieten. We zijn toen met een crisisteam vanuit OSS en in samenspraak met de academies, aan de slag gegaan met het uiteenzetten van de benodigde acties en hebben hier snel in geschakeld om, met name in de zin van acute financiële support, wat te bieden aan de studenten die acuut in de problemen kwamen. Zo is onder andere een noodfondsvoorziening vastgesteld en hebben we, met behulp van bijvoorbeeld de gemeente en de Rotary, kunnen voorzien in eerste acute levensonderhoud door middel van boodschappenbonnen.”
Hoe ziet de situatie eruit op de lange termijn voor de Oekraïense studenten?
“Studenten maken zich natuurlijk zorgen over de voortgang van hun studie, ook omdat vanwege de oorlog de inkomsten van veel ouders zijn weggevallen. De herinschrijving komt eraan en studenten van buiten de EU betalen instellingscollegegeld. Het wachten is nu op het ministerie: wat gaat de verblijfstatus worden van Oekraïense studenten en zijn er voor hen mogelijkheden voor een ander collegegeldtarief? Daar is nu nog veel onduidelijk over en dat maakt het onzeker voor deze studenten. Deze financiële zorgen hebben we in beeld en we proberen zo goed mogelijk te kijken wat we hen kunnen bieden en ook druk uitoefenen bij het ministerie. Dit loopt via de Vereniging Hogescholen, maar hebben we vanuit Saxion ook direct bij minister Dijkgraaf tijdens zijn bezoek aangekaart. De urgentie is duidelijk, we dringen ook aan bij de overheid op snel duidelijkheid over de landelijke lijn, en hopelijk kunnen we de studenten aansluitend snel die duidelijkheid en ook ondersteuning te bieden.”
Bovendien wordt er vanuit het Connect Forward-programma hulp geboden aan studenten.
“Onze internationale studenten gaven inderdaad aan lastig een bijbaan te kunnen vinden, omdat ze bijvoorbeeld de Nederlandse taal niet machtig zijn. Dit is vanuit het College van Bestuur gelijk opgepakt en bestuursvoorzitter Anka Mulder heeft een oproep gedaan via de Twente Board en het MKB Deventer voor mogelijke support. Vanuit dit initiatief is er snel geschakeld met alle betrokkenen en een spin off ontwikkeld van het bestaande Connect Forward-programma. Op die manier bieden we nu Oekraïense, maar ook Russische, studenten de mogelijkheid zich aan te melden voor een bijbaan in de regio. Er is zowel vanuit studenten als vanuit bedrijven veel animo voor dit initiatief en de collega’s van Connect Forward zitten op dit moment midden in het matchen van de bedrijven met de studenten van Saxion en Universiteit Twente.”
We zijn er ook voor studenten en medewerkers die eerder in een oorlogssituatie hebben gezeten of andere problemen ervaren. Die studenten en medewerkers vergeten we niet.
In hoeverre krijgen de studenten mentale ondersteuning?
“De decanen van Saxion hebben in samenspraak met de studentpsychologen besproken op welke wijze de ondersteuning geboden kan worden. Tijdens de informatiebijeenkomsten bleek wel dat studenten minder de behoefte uitspreken voor psychologische hulp, maar we blijven de mogelijkheid voor mentale support onder de aandacht brengen. En de studentdecanen staan in direct contact met de studenten om de behoefte bij deze groep ook goed op te halen. Er kan dan eventueel meer maatwerk worden geboden, zoals een webinar rondom concentratieproblematiek of inzet van buddy’s. Die gesprekken lopen.
Ook vanuit studenten en medewerkers komt de nodige hulp.
“Je ziet inderdaad dat er de afgelopen periode allerlei initiatieven zijn ontstaan. Dat is prachtig om te zien. Al vrij snel werd door de studentgemeenschap zelf een actie opgezet in samenwerking met ‘Twente voor Oekraïne’. Deze inzamelingactie is zowel in Enschede als Deventer vanuit de studenten gecoördineerd en wordt vanuit Saxion ondersteund. Maar je ziet nog veel meer acties ontstaan, bijvoorbeeld ‘Make Bags Not War’, dat komende vrijdag 29 april wordt georganiseerd in samenwerking met de Academie Creatieve Technologie. We hebben gevraagd om alle acties te melden via een formulier, maar we hebben ze ongetwijfeld nog lang niet allemaal in beeld.”
Als er studenten of collega’s zijn die dit lezen en ook iets willen doen, wat kunnen ze dan doen?
“Daar zijn we natuurlijk hartstikke blij mee en die verwijzen we zoveel mogelijk door naar bestaande initiatieven. Die zijn te vinden op MijnSaxion.nl/oekraine.”
Wat wil je tot slot nog kwijt?
“We willen als Saxion al onze studenten en medewerkers een veilige basis bieden en hen zo goed mogelijk begeleiden en ondersteunen gedurende hun studie en werkzaamheden bij Saxion. Momenteel zitten we in een vreselijke crisissituatie waarin we zo goed mogelijk willen helpen, maar we zijn er ook voor studenten en medewerkers die eerder in een oorlogssituatie hebben gezeten of andere problemen ervaren. Die studenten en medewerkers vergeten we niet.”
Studentdecaan Peter Hofste: “Belangrijkste is dat studenten weten dat onze deur altijd openstaat”
Al snel na het uitbreken van de oorlog werden er dus, in aanwezigheid van studentdecanen en studentpsychologen, meetings georganiseerd “Voor ons waren dat momenten om te kijken hoe het met iedereen ging en wat deze studenten nodig hadden”, vertelt studentdecaan Peter Hofste. We spreken met hen over praktische dingen als financiën en de voortgang van hun studie, maar we bewaken ook hun mentale gezondheid. Vooral in het begin ervaarden de studenten heel veel stress en klampten zij zich juist vast aan hun studie, om maar met wat anders bezig te zijn dan met de oorlog. Daar hebben we veel bewondering voor.”
“Ons voornaamste doel is om de studenten zo goed mogelijk te helpen en ondersteunen waar mogelijk”, vervolgt Peter. “We luisteren welke geluiden er binnenkomen, waar de nood zit en kijken vervolgens hoe we daarop kunnen anticiperen. We onderhouden daarvoor ook contact met de studentcommunities die zijn ontstaan. De webinar rondom de concentratieproblematiek, die er binnenkort waarschijnlijk aankomt, komt ook uit hun koker. Op die manier denken ze met ons mee.”
Studenten kunnen voor mentale begeleiding terecht bij studentpsychologen. “Enkele studenten hebben zich al bij ons gemeld. Het is voor studenten natuurlijk ook niet verplicht. Wat vooral belangrijk is, is dat de studenten weten dat onze deur altijd voor hen open staat.
