Bij Social Rebel kwam alles aan bod: drugs, loverboys, maar ook gelijke kansen en gender, vertellen Angie en Lisa

Voor het Social Rebel-project organiseerden derdejaars studenten Social Work, met de specialisatie ‘Welzijn en Samenleving’ dit voorjaar zes gespreks- en voorlichtingsavonden over actuele maatschappelijke thema’s. De studenten werkten samen met Pakhuis Oost en de Bibliotheek Enschede. Op zes donderdagavonden gingen deelnemers in gesprek over thema’s als loverboys, drugs in Twente, arbeidsdiscriminatie, maar ook over de soms moeilijke zoektocht van middelbare scholieren naar hun geaardheid en gender. Avonden waarbij iedereen aan mocht schuiven, vertellen studenten Angie en Lisa. “Bijvoorbeeld ouders van scholieren, maar ook leerkrachten, ervaringsdeskundigen of vertegenwoordigers van organisaties als Tactus Verslavingszorg of COC Twente-Achterhoek.”

Toekomstige social workers

De rode draad? Het bespreekbaar maken van thema’s die maatschappelijk leven, om deelnemers te helpen bij hun ervaringen en hun zoektocht. In het onderwijs, op de arbeidsmarkt, maar ook in gezinnen of op straat. Lisa: “We deden dit project voor het vak Argumenteren, Redeneren en Onderzoek, waarbij we onder andere leren mensen uit een doelgroep te begeleiden met vragen over thema’s die hen aan het hart gaan. Daar betrekken we ervaringsdeskundigen en experts bij. Maar het vak is breder, want als toekomstige social workers oefenen we ook hoe we onszelf presenteren en neerzetten, om ons werk straks goed te kunnen doen. Alle derdejaars met deze specialisatie deden mee. Met onze eigen hoofdklas bepaalden we een onderwerp, dat we een interessant maatschappelijk thema vonden en waar we het gesprek over wilden voeren. Daarna gingen we verder met ons eigen team, om te bepalen wie welke rol zou vervullen. In de voorbereiding en tijdens de bewuste donderdagavond.”

Zeven Vinkjes-theorie

Bij Lisa en haar groep viel de keus op het thema kansenongelijkheid in het onderwijs, met de focus op discriminatie, vertelt ze. “Onze gastspreker kreeg al op jonge leeftijd het stempel dat hij niet kon studeren, omdat hij erg druk in zijn gedrag was. Hij kwam uit een volksbuurt. Zijn vader was timmerman en zijn moeder huisvrouw. Daardoor kreeg hij een Basisberoepsweg-advies (vmbo/bbl – red.). Hoewel niemand hem een kans gaf, rondde hij een universitaire studie af. Daar vertelde hij over. Wij hebben zijn verhaal aangevuld met cijfers over kansenongelijkheid in Nederland. We deden literatuuronderzoek en vertelden over de oorzaken en de bekende ‘Zeven Vinkjes-theorie’ die laatst in het nieuws was. Daarna zijn we met uitdagende stellingen het gesprek met het publiek aangegaan. We hadden een volle zaal, ook met een leerplichtambtenaar en iemand van Vizier. Het gesprek was zo levendig dat we bijna een uur uitliepen.”

Taboe: drugsgebruik onder Twentse jongeren

Bij de bijeenkomst over drugsgebruik onder Twentse jongeren, merkte Angie dat de taboe rond een onderwerp er voor kan zorgen dat mensen het moeilijker vinden er in het openbaar over te praten. Toch maakte dat het thema niet minder relevant, vertelt ze: “Eén van mijn groepsleden stelde dit onderwerp voor. Tijdens haar stage met jongeren merkte ze dat het drugsgebruik in coronatijd is toegenomen. En dat jongeren het moeilijk vinden er over te praten met hun ouders. Ons doel was om te helpen dat taboe te doorbreken. We wilden onze doelgroep, de ouders, handvatten bieden hoe ze drugsgebruik kunnen signaleren en er vervolgens over in gesprek kunnen gaan met hun kind. Een preventiemedewerker van Tactus Verslavingszorg gaf voorlichting tijdens onze bijeenkomst. Bij ons zat de zaal niet zo vol, maar er kwam wel een goed gesprek op gang.”

Elkaar beter begrijpen

Wat haalden Lisa en Angie zelf uit de organisatie van de thema-avonden? Veel, vinden ze. Angie: “Je komt erachter dat het organiseren van zo’n avond veel verder gaat dan je denkt. Ik moest contact opnemen met de bibliotheek, onze gastspreker van Tactus regelen en alles afstemmen met iemand van Pakhuis Oost. Iedereen heeft een belang en je moet er voor zorgen dat je alles onderling goed afstemt. Van de inhoud van zo’n avond tot de PR. Van het aanmelden tot het regelen van de ruimte. Er gaat heel wat aan vooraf, voordat je met elkaar uiteindelijk in de zaal zit. Dat vond ik erg leerzaam. Inhoudelijk vond ik het ook verrijkend. Wanneer je mensen met elkaar in gesprek brengt, help je ze elkaars mening beter te begrijpen en empathie te hebben.”

Meer met elkaar in gesprek gaan

Dat beaamt Lisa, die als moderator de uitdaging had alle meningen vanuit het publiek een plek te geven in de discussie over kansenongelijkheid in het onderwijs: “We hadden mensen met tegengestelde opvattingen. Het midden zoeken is dan interessant, maar ook een uitdaging om dat als moderator te ondersteunen. Ik heb er veel uitgehaald en vond het mooi om te zien dat onze deelnemers het gesprek met elkaar aangingen. Dat ze ruimte boden voor elkaars perspectief. We hadden ook docenten in het publiek, die zich weer bewust werden van hun rol bij kansenongelijkheid. Ik denk dat we veel meer met elkaar in gesprek moeten en de ander daarbij in zijn waarde laten. Het is goed om naar elkaar te luisteren, zonder dat je direct ruzie krijgt. Onze samenleving heeft dat nodig.”

Aansluiting op de praktijk

Kunnen Angie en Lisa hun ervaringen rond Social Rebel gebruiken in hun toekomstig werk als social werker? Angie: “Zeker. Het sluit aan op wat je in de praktijk gaat doen. Tijdens mijn stage moest ik met drie collega’s een bijeenkomst organiseren voor huisartsenpraktijken, om te laten zien wat een wijkteam kan betekenen. Daar herken ik veel in van deze opdracht. Ik weet het nog niet zeker, maar misschien wil ik na mijn studie wel terug naar de Filipijnen, waar ik tot mijn zestiende woonde. Social work staat daar nog in de kinderschoenen, het wordt vooral vanuit de kerk gedaan. Ik zou het best mooi vinden om al deze kennis mee te nemen, om het verschil te kunnen maken voor mensen op de plek waar ik vandaan kom.”

LHBTI+ community ondersteunen

Ook voor Lisa lokt het buitenland, bekent ze: “Het lijkt mij interessant om bijvoorbeeld in Oost-Europa projecten op te zetten voor jonge moeders of alleenstaande jongeren. Mijn interesse ligt bij het helpen van de lhbti+ community, die in zoveel landen nog erg kwetsbaar is, omdat mensen er niet geaccepteerd worden vanwege hun geaardheid of gender. Ik wil hen ondersteunen. Mensenrechten, diversiteit en inclusie zijn belangrijke thema’s voor me. Net als Angie wil ik als social worker echt iets bijdragen. Het Social Rebel-project was daarom een mooie en leerzame ervaring.”