CityLoops
Het project CityLoops brengt zeven Europese steden samen - Apeldoorn, Bodø (Noorwegen), Mikkeli (Finland), Porto (Portugal), Sevilla (Spanje), Høje-Taastrup en Roskilde (Denemarken). Deze steden testen een reeks demonstratieacties en meer dan 30 nieuwe tools en processen in de bouw en sloopafval en organisch afval met als doel materiële circulariteit te bereiken.
Projectbeschrijving
In het Europese Horizon2020-project CityLoops richt Saxion zich met Apeldoorn en zes andere middelgrote Europese gemeenten en partners op het circulair maken van bouw- en herontwikkelingsprojecten in de openbare ruimte. Vanuit het project begeleidt het Saxion-lectoraat Duurzame Leefomgeving verschillende projecten bij de gemeente Apeldoorn.
Door de samenwerking met andere landen kan kennis worden uitgewisseld en kunnen we op Europees niveau van elkaar leren hoe we de omslag naar duurzaam herontwikkelen goed vorm kunnen geven. Saxion draagt inhoudelijk in de volledige breedte, op sociaal-maatschappelijk en technisch vlak, aan het project bij.
Over een kleine drie jaar, wanneer het project ten einde is leveren de zeven Europese gemeenten een set van geteste duurzaamheidstools op. Andere gemeenten kunnen daar hun voordeel mee doen.
CityLoops brengt zeven ambitieuze Europese steden samen om een reeks innovatieve tools ontwikkelen. Ze onderzoeken proefoplossingen om meer circulair te zijn.
Deelprojecten
Saxion is één van de vele projectpartners binnen het H2020 Cityloops project. De verslagleggings- en onderzoeksactiviteiten staan het dichtst bij de deelnemende gemeente Apeldoorn. In deze gemeente is men actief, zowel qua sluiten van de organische materiaalstromen, als qua sluiten van de bouwmateriaalstromen. De Universiteit Wageningen helpt de gemeente met de organische afvalstromen, terwijl Saxion vanuit het lectoraat Duurzame Leefomgeving met name helpt qua “Construction and Demolition Waste (CDW)”, oftewel Bouw- en Sloopafval. We doen dit echter wel op een vrij breed vlak. We draaien namelijk projecten met collega’s en studenten van verschillende opleidingen, die betrekking hebben op People, Planet & Profit; drie belangrijke aspecten van duurzaamheid en ook circulariteit. Deze aspecten concentreren zich rondom één specifieke casus, namelijk de circulaire wegrenovatie van Griffiersveld. In de woonwijk De Maten wordt 3000 m2 aan bestrating, trottoirs, groen en parkeerplaatsen circulair heringericht en opnieuw aangelegd.
Aspecten
People
Binnen het aspect ‘people’ staan mensen en organisaties centraal. Samen met de gemeente Apeldoorn en Koos Service Design is bijvoorbeeld een ontwerptraject doorlopen, waarbij partijen op een innovatieve wijze hebben samengewerkt. In overleg met afdelingen binnen de gemeente is door twee betrokken partijen de straat ingescand om zo een goed beeld te krijgen van de kwaliteit van de materialen, die momenteel in de straat liggen. Een gemeentelijke afdeling en een andere bedrijf zorgde ervoor dat de asset management software van de gemeente vervolgens deze data ook kon ontvangen en opslaan.
Een tweede deelproject binnen dit aspect ‘people’ is de participatie van wijkbewoners, want hoe laat je hen de duurzame gedachte achter circulariteit, het sluiten van kringlopen, actief mee beleven en welke andere vormen van duurzame ontwikkeling kunnen we realiseren in de wijk? Ook bij dit traject is Saxion betrokken.
Planet
Ondanks dat de straat op de schop gaat, kunnen sommige fysieke materialen in een straat voor andere doeleinden nog heel geschikt zijn. We proberen hiermee onze planeet ‘planet’ te sparen. Grondbanken vormen al decennia lang een belangrijke rol om vraag en aanbod qua grond of zand af te stemmen. Materialendepots zijn nu ook bij de gemeente Apeldoorn weer terug van weg geweest. Redelijk goede materialen uit de openbare ruimte van de gemeente kunnen daar worden opgeslagen voor hergebruik in een volgend project.
Door de gescande informatie te koppelen aan het asset management systeem van de gemeente, ontstaat een materiaal of project paspoort. Een materiaal paspoort vertelt je over de eigenschappen van een straat, component of product. Door de relatief goede materialen weg te zetten in een depot, weet je als gemeente vrij eenvoudig van wat je reeds in huis hebt. Je hoeft deze materialen niet opnieuw te kopen of je kunt ze zelfs verkopen met de beschrijving vanuit het materiaalpaspoort aan een buurtgemeente, bedrijf of particulier.
Naast het onderzoeken welke informatie nodig is voor een project of materiaalpaspoort met het lectoraat Industrieel Ontwerpen, heeft Saxion met studenten ook gekeken hoe de data kan worden gevisualiseerd. Er is in een digitale 3D-omgeving een soort stoplichtsysteem bedacht om in één oogopslag te zien waar een straat niet meer aan de huidige kwaliteitseisen voldoet. In totaal kent het aspect planet dus vier deelprojecten.
Profit
Het derde aspect is ‘profit’. Hieronder vallen drie deelprojecten. Één deelproject richt zich op een CO2 transport indicator, waarmee je kunt uitrekenen wat de CO2 uitstoot is, wanneer je met materialen uit de wegenbouw moet gaan rijden. Samen met het lectoraat Duurzame Businessmodellen is ook bekeken welke circulaire business modellen de gemeente kunnen passen. Een triple layered canvas model lijkt hierbij uitkomst te bieden.
Tot slot, verkennen we hoe online marktplaatsen kunnen worden ingezet om materialen een volgende levensduur te laten beleven. Dit is bij voorkeur op kleine afstand van de bron, maar een hoogwaardige inzet van materialen staat bovenaan het lijstje.
Projectdetails
Duur: 2019 tot 2023
Subsidieverlening: Dit project heeft financiering ontvangen van het Horizon 2020 onderzoeks- en innovatieprogramma van de Europese Unie onder subsidieovereenkomst nr. 821033.
Partners: 28 partners verspreid over de deelnemende steden/landen hebben hun krachten gebundeld. In Nederland zijn Rijkswaterstaat, Stichting Wageningen Research en Hogeschool Saxion betrokken.
Meer informatie over dit Europese project is te vinden op de website: www.cityloops.eu