Twee tekstwolkjes met symbolen erin

Nu begrijp ik je en doe ik mee!

Onze samenleving wordt sterker als iedereen volwaardig kan meedoen. Belangrijke begrippen daarbij zijn participatie, gelijke kansen, toegankelijkheid en respect voor de waardigheid en autonomie van iedere burger. Om te kunnen participeren in de samenleving zijn taalvaardigheid en communicatieve vaardigheden essentieel.

Mensen die moeite hebben met deze basisvaardigheden, vinden minder snel een baan, leven minder gezond en hebben minder grip op hun geldzaken. Het probleem is dat professionals gewend zijn complex algemeen taalgebruik en vakjargon te gebruiken, en zich er vaak niet van bewust zijn dat hun taalgebruik niet begrijpelijk is voor alle burgers. Hierdoor ontstaan er miscommunicaties, fouten, en komen mensen niet in actie, met mogelijk grote nadelige consequenties.

In dit onderzoek brengen we de huidige communicatieaanpak in de schriftelijke communicatie in kaart binnen drie verschillende contexten*. Daarnaast ontwikkelen en testen we richtlijnen in de praktijk, en verzamelen we onderzoeksoverstijgende kennis waarmee professionals burgers beter kunnen helpen bij het begrijpen van teksten, bij hun reflectie hierop en bij hun handelen. Naast oog voor de taalboodschappen zelf, is er ook aandacht voor de context waarbinnen, en het moment waarop deze worden aangeboden.

* In het onderzoek wordt gekeken naar de schriftelijke communicatie van drie organisaties: de Stichting Koraal (een organisatie die mensen met een beperking begeleidt met wonen, leren en werken) (Zuyd Hogeschool), de gemeente Almere (Windesheim), en de Woningbouwvereniging IJsseldal Wonen (Saxion).

Doel

Stimuleren van het gebruik van begrijpelijke taal door professionals in de schriftelijke en digitale communicatie met burgers, en de duurzaam inzet hiervan binnen verschillende maatschappelijke domeinen. Dit doel bereiken we door in kaart te brengen welke talige, sociale en visuele tools professionals kunnen inzetten om taalboodschappen zó te formuleren dat mensen zich gezien voelen en ze daadwerkelijk actie durven, kunnen en willen ondernemen.

Projectresultaat

Dit project leidde tot:

  • Begrijpelijke brieven voor de praktijken (IJsseldal Wonen, Stichting Koraal en de Gemeente Almere)
  • De Schrijfwijzer
  • Nationale en internationale presentaties en workshops (European Conference for Social Work Research, 2023; Conferentie onderzoek sociaal werk en pedagogiek, 2023, Conferentie Samen en Divers, 2022)

De Schrijfwijzer is een digitale tool die professionals helpt om een begrijpelijke en bruikbare brief en/of zorgplan op te stellen met behulp van: 1) actiepunten om een nieuwe brief toegankelijke en leesbaar te maken, 2) mogelijkheden om een brief aan te passen aan de doelgroep, 3) een stappenplan met uitleg en tips voor het schrijven van een nieuwe brief, en 4) een checklist voor een bestaande brief zodat je deze kan controleren en verbeteren. Door het gebruik van de Schrijfwijzer begrijpt de lezer de brief beter, voelt de lezer zich serieus genomen en gezien, begrijpt de lezer de boodschap van de brief, voelt de lezer zich prettig aangesproken, weet de lezer welke actie(s) hij wanneer moet uitvoeren, weet de lezer waar hij hulp kan vragen, kost de communicatie tussen de lezer en de schrijver minder energie en levert het meer op, en nemen het aantal misverstanden en oproepen af omdat de lezer zich niet begrepen voelt.

Financiering

Het Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek SIA (Regieorgaan SIA), onderdeel van NWO.

Partners

Zuyd Hogeschool, Windesheim, burgerkracht Limburg, Stichting Koraal, IJsseldal Wonen, en de gemeente Almere

Looptijd

September 2021 tot september 2023

Meer weten? Neem contact op.

dr. Ellen Oosterkamp-Szwajcer

Hoofddocent/onderzoeker

06 - 1907 3957 LinkedIn