‘Blockchain is eigenlijk al overal om ons heen. We gebruiken de techniek in ons dagelijks leven, zonder dat we het beseffen,’ vertelt Jan Veuger. De multidisciplinaire combinatie van drie academies en een lectoraat is nieuw voor Saxion.
‘Met dit nieuwe lectoraat gaan we echt iets anders doen. Samen met de academie Financiën Economie en Management (FEM), Bestuur Recht en Ruimte (ABRR) en Creatieve Technologie (ACT) vliegen we blockchain vanuit die invalshoeken aan. Blockchain wordt vaak ten onrechte gezien als een techniek die alleen in de financiële wereld wordt ingezet. Het fenomeen is veel breder,’ vertelt Jan Veuger.
Welke rol speelt blockchain in ons dagelijks leven?
‘Blockchain is een systeem dat we gebruiken om allerlei processen vlotter en veiliger te laten verlopen. Als jij digitaal een ticket koopt voor een cabaretvoorstelling van Jochem Myjer, dan maak je al gebruik van blockchain. Met jouw e-ticket op naam ben je verzekerd van een stoel in de schouwburg. Het kaartje is je, één op één, binnen een gesloten systeem verstrekt. Je kunt je plaatsbewijs niet verhandelen en de schouwburg kan jouw stoel ook niet opnieuw aan iemand anders verkopen. Je kunt het principe van blockchain gewoon vergelijken met de structuur van een organisatie of een netwerk, waarin continu informatie uitgewisseld wordt. Als ik met drie mensen iets afspreek, heb ik al een systeempje. Dat kun je technisch tot een veilig en gesloten systeem maken en dat heet dan een blockchain. Meer is het niet. Tussen de veiligheid die blockchain ons biedt en de manier waarop we er als maatschappij naar kijken, zit nog een kloof. Dat heeft te maken met onwennigheid en onzekerheid. En misschien ook wel met het disruptieve karakter van blockchain. De techniek gaat een heleboel bedrijfsprocessen, die we al jaren als normaal beschouwen, op zijn kop zetten. ‘
Is blockchain dan een kans of een bedreiging voor het bedrijfsleven?
‘Een enorme kans. Niet alleen voor het bedrijfsleven, maar ook voor ons als consumenten. Wie een huis koopt, moet bij een hypotheekaanvraag een enorme hoeveelheid losse documenten opvragen, verzamelen en inleveren. Daar ben je soms weken druk mee. Zou het niet geweldig zijn dat je je hypotheek in één keer kunt aanvragen en dat het systeem direct ziet of je die hypotheek daadwerkelijk kunt krijgen? Of denk aan de accountant die elk jaar voor een deel van zijn werk min of meer dezelfde soort handelingen voor de jaarrekening verricht. Als je die processen op een blockchain kunt zetten, is dat niet meer nodig. Dat biedt het bedrijfsleven enorme kansen om dit soort professionals op een hele andere manier in te zetten, wellicht meer op strategisch of analytisch niveau. Dat geeft organisaties veel meer slagkracht om te innoveren. Die gedachte is misschien nog even wennen.’
Kun je concluderen dat blockchain zich technisch heeft bewezen, maar maatschappelijk nog niet?
‘Maatschappelijke acceptatie is een punt, absoluut. We hebben qua vertrouwen nog een weg te gaan, terwijl we de techniek dus al gebruiken. Ik zeg altijd ‘Een Tesla is ook niet in een week gebouwd’ dus we mogen die tijd ook gebruiken om aan blockchain te wennen. Deze techniek gaat ons leven veiliger en eenvoudiger maken. Dicht bij huis zouden we hier binnen Saxion onze diplomering al op blockchain-principes kunnen bouwen. Bijvoorbeeld als het gaat om het uitwisselen van officiële stukken met het buitenland. Toen ik bij de Erasmus Universiteit ging promoveren moest ik me met een stapel officiële stukken bij de administratie melden. Daar werden weer kopieën gemaakt en afgetekend. Zoiets moet veiliger en sneller kunnen.’
Wat kun je zeggen over de onderzoeksagenda van het lectoraat?
‘We gaan ons richten op vier onderzoekslijnen. Met ‘Blockchain for disruption’ onderzoeken we wat de techniek gaat veroorzaken en kan betekenen. Binnen de lijn ‘Blockchain for accelaration’ kijken we, de naam zegt het al, hoe blockchain processen kan gaan versterken en versnellen. Het derde aandachtsgebied richt zich op blockchain in de financiële sector. Denk daarbij bijvoorbeeld aan Fintech, crowdfunding en alles dat rond hypotheken speelt. De vierde focus ligt op ‘Blockchain for good’. Daarin spelen governance en ethiek een rol. Hoe en in welke situaties vertrouwen we op data?
Je was lector Vastgoed bij de Hanzehogeschool. Hoe keek je naar Saxion?
‘De afgelopen 8,5 jaar heb ik me in die functie al in toenemende mate met het fenomeen blockchain beziggehouden. Ik was bezig met de maatschappelijke ontwikkelingen die invloed hebben op de vastgoedwereld. Toen ik anderhalf jaar geleden een publicatie uitbracht over een wendbare vastgoedeconomie en het effect dat Blockchain op de sector heeft, werd ik na een presentatie in Florida door een Amerikaanse uitgever benaderd voor het redacteurschap voor een boek over blockchaintechnologie en -toepassingen. Een spannend proces. Dat boek verschijnt binnenkort. In die periode wist ik al dat Saxion een vacature had op dit gebied en zo kwam ik in gesprek. Ik zie veel kansen om hier bij Saxion met drie academies samen te gaan werken. Mijn beeld is dat Saxion over grenzen heen kijkt en, met beide voeten op de grond, de juiste dingen doet. Er wordt hier veel in kansen en mogelijkheden gedacht. Dat spreekt me aan. Ik kijk er naar uit om samen te werken op het snijvlak van onderwijs, onderzoek en werkveld. Ik zie al zoveel aanknopingspunten.’
Hoe uniek is dit Saxion-lectoraat Blockchain?
‘Bij andere hogescholen zie je dat blockchain zijdelings wordt benaderd, bijvoorbeeld vanuit het onderwerp Big Data of Supply Chain. Daar is Blockchain een onderdeel in. Op universiteiten houden een aantal hoogleraren zich ook wel met Blockchain bezig, maar dat zijn vooral verkenningen binnen hun eigen hoogleraarschap. Ook met de brede manier waarop het lectoraat in de hogeschool ingezet wordt. Buiten Europa ontwikkelt de techniek zich snel. Ik vind het reuze interessant om daar vanuit Saxion een bijdrage aan te leveren.’
