Saxion Blockchain Week: 'Blockchain kan helpen de administratieve druk in verpleeghuis- en wijkzorg op te lossen'

Zelf besloot hij enkele jaren geleden dat het anders kon. Als interim manager, consultant en bestuurder in de ouderenzorg zag Harry Woldendorp hoe de verpleeghuis- en wijkzorg in Nederland worstelde met de realiteit van werkdruk, administratiedruk, maar ook met een imagoprobleem. “Veel verpleegkundigen kiezen toch voor een baan in het ziekenhuis, omdat ze vaak het idee hebben dat daar meer ruimte en dynamiek is voor innovatie. Dat is jammer, want ook in de verpleeghuizen en thuiszorg valt een wereld te winnen om het werk beter behapbaar te maken. Technologie speelt daarin een sleutelrol en zorgt ervoor dat het uiteindelijk weer gaat draaien om de kern: de relatie tussen een zorgprofessional en iemand met een zorgvraag,” zegt Woldendorp.

De complexiteit van de zorg neemt toe

Met het PlatformVmZ, dat hij in 2017 startte, richt hij zich op zorgprofessionals in de ouderenzorg en met CuraeVitel Balie op ouderen met een zorg- of ondersteuningsvraag, die nog zelfstandig willen en kunnen wonen. Een toenemende groep in onze samenleving. “Vijftien jaar geleden woonden ouderen tot hun overlijden nog twee a drie jaar in een verpleeghuis. Tegenwoordig blijven ze langer thuis wonen en komt die laatste verpleeghuisfase gemiddeld neer op zo’n negen tot veertien maanden. We zien dat de complexiteit van zorg toeneemt, onder andere door een combinatie van ziektes en toenemende psychiatrische problematiek.”

De rol van software in de zorg groter maken

De twee platforms richten zich op thuiswonende ouderen met een zorgvraag. Daarvoor zijn in essentie drie dingen van belang, volgens Woldendorp: “Ten eerste natuurlijk de feitelijke zorg, die aan ons platform verbonden zzp’ers als verzorgende of wijkverpleegkundige verlenen. Daarnaast hebben we een balie, waar cliënten kunnen aangeven wat ze nodig hebben. Tenslotte is er de technologie die de zorginhoud ondersteunt en onze eigen administratieve processen draaiende houdt. We hebben een kleine backoffice en vinden dat de software het zoveel mogelijk zelf moet regelen. Wij zetten juist in op het versterken van de rol van de wijkverpleegkundigen. Zij denken mee en doen suggesties voor verbetering van de zorg. Door onze backoffice klein te houden, dwingen we onszelf om de rol van de software groter te maken.”

Boek 'Blockchain in de Zorg' biedt nieuwe inzichten

Dat is de reden waarom Woldendorp besloot met Saxion-lector Jan Veuger het boek ‘Blockchain in de Zorg' te schrijven, vertelt hij. “De werkmethoden in de ouderen- en thuiszorg zijn nog onvoldoende gericht op digitalisering. In die sector is een nieuwe kijk nodig op wat technologie kan doen.”

Spraaktechnologie in de Thuiszorg

Concreet kan dat bijvoorbeeld door het inzetten van spraaktechnologie in het werk van thuiszorgmedewerkers. “Wie tien tot vijftien cliënten op een dag moet bezoeken, is daarnaast nog druk met de administratieve verslaglegging rond die huisbezoeken. Dat kan anders. Technisch is het mogelijk om medewerkers, wanneer ze de voordeur dichttrekken, hun verslag in te laten spreken in hun smartphone.” Die boodschap wordt door software vertaald in zorgregels en komt centraal in een dossier terecht, waar de huisarts direct kan meelezen en desgewenst kan handelen.

Volgsysteem voor medicijnen

De distributie van medicijnen laat zich aansluitend ook prima via software regelen: “Denk aan een volgsysteem dat aangeeft wanneer de medicijnen klaarliggen bij de apotheek, of zelfs al toegediend zijn aan de patiënt. Het kan allemaal. Op het moment dat de zorgmedewerker zijn of haar auto start, zijn alle partijen al op de hoogte en de benodigde processen in gang gezet.”

Vergader- en telefooncultuur doorbreken

Het zijn slechts enkele voorbeelden waarin technologie, al dan niet gestoeld op het Blockchain-principe, een doorbraak in de zorg-impasse en de veelal nog aanwezige ‘papieren routine’ in de ouderenzorg kan doorbreken, aldus Woldendorp.  “Eigenlijk vraagt het moed, middelen en aandacht om als organisatie een jaar te investeren in innovatie, waarna je er met elkaar de vruchten van plukt. Veel draait ook om het doorbreken om de vergader- en telefooncultuur in de sector.” Laat de software het administratieve werk slim doen, laat de zorgprofessional weer zorg verlenen en meedenken over kwaliteitszorg, is zijn boodschap.

Betere gegevensuitwisseling en -beveiliging

Op macro-niveau kan Blockchain in de zorg voor efficiëntere en betere gegevensuitwisseling en -beveiliging zorgen, stelt Woldendorp. Ook dat aspect komt in de nieuwe publicatie aan bod. “Doordat we in de gezondheidszorg steeds meer datagedreven werken, speelt de privacy-kant ook mee. Instellingen als het CIZ beheren de dossiers van anderhalf miljoen Nederlanders. Je wilt niet dat die gegevens op straat komen te liggen. In een werkomgeving als een ziekenhuis, is de beveiliging van gegevens weerbarstig. Met wachtkamers vol cliënten, balies en openstaande pc-schermen, is privacy op de werkvloer altijd lastig om 100% te waarborgen, al doet iedereen zijn uiterste best. Blockchain kan daar als ondersteunende technologie een rol in spelen, door gegevens in ketens te koppelen en de kans op hacken of het oneigenlijk aanpassen van data tot een minimum te beperken.”

De sinds 1 juli 2020 verplichte persoonlijke gezondheidsomgeving (kortweg pgo) is een ontwikkeling die tevens gebaat is bij Blockchain, volgens Woldendorp: “We hebben software en opslagcapaciteit om de zorgdossiers van alle Nederlanders te beheren. Ook daarin kan Blockchain op het gebied van gegevensuitwisseling en -beveiliging een sleutelrol spelen.”

Tijd- en kwaliteitswinst

Tenslotte is er ook de professionele discussie. Binnen en tussen de verschillende professies in de zorg. “Ook daar kan Blockchain helpen om gegevens ondubbelzinnig en integer vast te leggen en uit te wisselen. Wanneer de huisarts iets opschrijft rond de indicatie van een cliënt, begrijp ik hem of haar dan goed als wijkverpleegkundige? En als ik het niet begrijp, hoe communiceer ik daar dan op een efficiënte en veilige manier over? Software, gestoeld op Blockchaintechnologie levert hier tijd- en kwaliteitswinst.”

Slimme systemen die de werkvloer faciliteren

Volgens Woldendorp biedt Blockchain de zorg enorme kansen tot vernieuwing. Hij ziet zijn samenwerking met het Saxion-lectoraat Blockchain als een win-win constructie. “We kunnen als lab fungeren voor Saxion, om zaken in de praktijk te testen. Andersom voedt Saxion ons met nieuwe kennis, die we juist weer kunnen toepassen in die praktijk.” Over die praktijk zegt hij tenslotte:  “Organisaties zullen niet verdwijnen, maar wel met minder administratieve overhead in mensen en procedures kunnen functioneren. Meer bottom-up dan top-down. Deze ontwikkeling zet de zorgprofessional en de patiënt weer samen centraal. Feitelijk is de rest bijzaak. Die regelen we in slimme systemen, die faciliteren wat op de werkvloer of in de wijk nodig is: een vorm vernieuwing waarbij het voor iedereen leuker en beter wordt.”