Op maandag 20 februari vond in de theaterzaal van Saxion in Deventer een debat plaats over de impact van Artificial Intelligence (AI) op het onderwijs en de samenleving. Een actueel, breed thema, dat mocht rekenen op veel publieke belangstelling. Onder leiding van Steven Dorrestijn, lector Ethiek en Technologie, werd gesproken over kansen, zorgen en wat waardevol onderwijs betekent in tijden van ChatGPT.
De zaal bood onderdak aan circa 120 enthousiastelingen en critici. Met op het podium drie gasten: Rob Elsinga (Microsoft Nederland), Duuk Baten (SURF) en Timo Kos (lid College van Bestuur van Saxion). Bij de start van het debat zei Steven Dorrestijn dat hij de focus niet op de techniek achter AI wilde leggen, maar op de maatschappelijke impact. En over dat laatste was veel te doen.
Waar de introductie van ChatGPT eerst nog voor enige onrust binnen Saxion zorgde, merkt Dorrestijn dat de houding snel verandert. De vraag die nu binnen Saxion leeft is: hoe gaan wij ‘dit’ goed gebruiken? Vanuit zijn vakgebied benadrukte Dorrestijn hierbij het belang van de kritische houding.
Overdonderd
Opvallend was dat zowel Rob Elsinga (Microsoft) als Duuk Baten (SURF) aangaven “overdonderd” en “verrast” te zijn door de snelle opkomst van ChatGPT. Maar ook bij hen is duidelijk hoezeer AI leeft in de samenleving. Recent organiseerde SURF een AI-Webinar, en dat zorgde voor het grootste aantal toehoorders ooit.
Voor Timo Kos is ChatGPT inmiddels een vaststaand gegeven. Dat ‘zijn’ studenten gebruik maken van deze AI-toepassing, bleek ook uit de reacties vanuit het publiek. Als ik een verslag laat schrijven door ChatGPT, filosofeerde een van de aanwezige studenten, maar ik laat in mijn eindpresentatie zien dat ik de materie beheers, wat doe ik dan fout?
Het bieden van de juiste handvatten bij het gebruik van AI-toepassingen.
Vanuit de praktijk
Vanuit de zaal werden diverse vraagstukken en praktijkvoorbeelden rondom het gebruik van AI gedeeld. Zo spraken de aanwezige docenten over de impact op de betrouwbaarheid van toetsen en het herkennen van de prestaties van individuele studenten. En nog belangrijker: hoe met deze thema’s om te gaan?
Een antwoord op die vraag ligt deels in het bieden van de juiste handvatten bij het gebruik van AI-toepassingen. Sowieso voor studenten, die in deze tijd nog altijd ‘gewoon’ hun verslagen moeten schrijven en afstudeeronderzoek moeten doen. Maar ook naar ondersteuning voor docenten wordt gekeken, benadrukte Timo Kos. De juiste toepassing van toetsing, is hierbij een belangrijk thema.
In reactie op de impact die OpenAI en Microsoft hebben op het onderwijs, riep Rob Elsinga grappend: “Sorry!” Maar ook hij was kritisch als het gaat over de rol die AI mag spelen in de wereld van nu. Kijkend naar de toekomst, verwacht hij ‘een explosie van toepassingen’. En ChatGPT? Dat is volgens hem ‘slechts een demo’.
Een van de meest bedachtzame bijdragen uit de zaal, was afkomstig van een docent. Zijn advies: je moet studenten helpen te begrijpen wat ChatGPT precies produceert. En hoe je een goede vraag stelt aan een dergelijke AI-toepassing.
We staan dus aan het begin van een zoektocht. Niet alleen in het onderwijs, maar in de hele maatschappij.
