Rio Saijo: 'mijn omgeving veranderen om mezelf te veranderen'

Gedreven, bedachtzaam, maar ook vriendelijk. Het zijn enkele woorden waarmee Rio Saijo, research exchange student uit Japan, kan worden omschreven. We ontmoeten hem als het de afgelopen nacht in Nederland heeft gesneeuwd. Rio loopt de overlegruimte binnen in zijn jas en met een zwarte muts op zijn hoofd. Het is duidelijk: dit is iemand die onderweg is. Niet alleen van Japan naar Europa, maar ook van uitdaging naar uitdaging. Rio introduceert zichzelf: “Oorspronkelijk studeerde ik in Japan, Facility Management en Building Technology. Ik zocht een universiteit of instituut waar de focus ligt op building technology of sustainable building. Het bedrijf waarvoor ik parttime werkte, FM SYSTEM, raadde mij aan om naar Nederland te gaan.”

Twee onderzoeksprojecten

Christian Struck, lector Sustainable Building Technology, is ook aangeschoven. Hij is een van de Saxion-medewerkers die Rio tijdens zijn verblijf in Nederland begeleiden. In Japan heeft Rio een andere begeleider, en dat is geen overbodige luxe: hij draagt parallel bij aan twee onderzoeksprojecten, bij Saxion en op afstand in zijn thuisland. Vanuit Japan wordt hij begeleid door professor Ichinose, die zich met name focust op building equipment.

Over het project waaraan hij in Nederland bijdraagt, zegt Rio: “Ik doe onderzoek met hulp van Christian en zijn teamleden.” Hiervoor heeft hij eenmaal per week een overleg met Christian, en tussendoor kan hij vragen stellen en informatie inwinnen bij andere collega’s uit de werkgroep waar hij onderdeel van uitmaakt. Een van de vragen waaraan Rio inmiddels al heeft gewerkt, heeft te maken met het functioneren van de warmtepomp in het Smart TinyLab van Saxion. Hiervoor had hij toegang nodig tot de data die door de warmtepomp is gegenereerd.

“Rio’s werk is belangrijk voor onze onderzoeksgroep,” licht Christian toe. “Want hij werkt aan een specifiek onderdeel van een groter onderzoek, wat bijdraagt aan de ontwikkeling van onze toekomstige competenties. Rio helpt ons om die competenties te ontwikkelen. Dan gaat het concreet over het ontwikkelen van simulatiemodellen en het integreren daarvan in building management systems. Zijn case voert hij uit in het lab. Het uiteindelijke doel van Rio’s verblijf in Nederland, is het opleveren van een journal paper.”

Smalltalk

Het opleveren van een journal paper; als we erover praten klinkt het bijna alsof het niks bijzonders is. Maar dat is het natuurlijk wél. Helemaal als je je bedenkt tegen welke uitdagingen een research exchange student als Rio allemaal aanloopt. In de loop van het gesprek blijkt dat het eigenlijk niet eens gaat om ‘toevallige uitdagingen’, maar meer om allemaal op zichzelf staande reisdoelen. Naast de oplevering van een journal paper, is Rio hard bezig om Engels te leren, draagt hij zoals gezegd parallel bij aan twee onderzoeksprojecten en dompelt hij zich onder in een West-Europese cultuur die op z’n zachtst gezegd anders is.

Gevraagd naar wat hem zoal opviel toen hij net in Nederland was, antwoordt Rio: “Dit is de eerste keer dat ik voor langere tijd overzees ben. Alles is nieuw voor mij, alles is anders dan in Japan. De atmosfeer bij Saxion is heel energiek. Overal hebben mensen gesprekken, alleen dat was al verrassend voor mij.” Rio doelt op de small talk die hij na zijn aankomst in Nederland om zich heen hoorde. Mensen die elkaar in het voorbijgaan dingen vragen als: “Hoe gaat het ermee?” Het is een type gesprek dat relatief onbekend voor hem is. “In Japan hebben we dat soort gesprekken meer in een kleine gemeenschap,” zegt hij. “Hier zijn de mensen heel open.”

Hardlopen

Over openheid gesproken: je merkt aan alles dat Rio zijn ervaringen graag wil delen, maar tegelijkertijd is hij een stuk bedachtzamer dan de meeste Europese studenten. Het is iets wat hem siert, want telkens als hij na enkele seconden wil beginnen aan zijn verhaal, is zijn reactie weloverwogen en to the point. Over de verschillen die hij ervaart als research student in Japan en Nederland, zegt hij: “De relatie die ik hier met Christian heb, is meer als de relatie die je hebt met een collega. Ik kan hem alles vragen: op technisch vlak, maar bijvoorbeeld ook als het gaat over cultuurverschillen. Hij geeft me veel directe adviezen. Het is niet zo dat Japanse studenten alles alleen moeten doen; de professor geeft ons adviezen als we daarnaar vragen. Maar tegelijkertijd wordt wel verwacht dat studenten het denkwerk eerst op individuele basis doen.”

Er blijkt nog een reden te zijn dat Rio zijn muts goed over zijn oren heeft getrokken: hij kampt met een oorontsteking. Ook dan zijn er weer die uitdagingen: hoe vind je je weg in het medische circuit van Nederland. Hoe kun je hier een arts bezoeken? “Ik kan je niet dwingen,” zegt Christian met een knipoog tegen Rio, “maar ik heb je met klem geadviseerd om naar de dokter te gaan. Ik zie dat als part of the job: als wij je hier naartoe halen, dan moeten we je ook bieden wat je nodig hebt. Ook als het gaat over sociale dingen, of waar je je inkopen kan doen. Een van mijn collega’s heeft z’n oude fiets aan Rio gegeven. Rio loopt zelfs hard met een andere collega. Laatst heeft hij meegedaan aan de Urban City Run.”

Mentaliteit

Hoewel Rio bij Saxion het schooljaar ‘vol gaat maken’, blikken we toch alvast vooruit. Op de vraag wat hij mee terug wil nemen naar Japan, zegt hij verrassend snel: “Mentaliteit.” Waarna hij verder toelicht: “Mijn motivatie om hiernaartoe te gaan, is om ervaring op te doen in een andere cultuur. En om contact te hebben met mensen met een andere achtergrond, ook al is dat voor mij in de praktijk soms een uitdaging… Ik moet mijn omgeving veranderen om mezelf te veranderen.”

Met dat veranderen is Rio volop bezig. “Ik heb bijna besloten om door te gaan met een academische carrière als ik terug ben in Japan,” zegt hij als we het nog even over zijn toekomstplannen hebben. “Nadat ik mijn mastertitel heb, wil ik mijn doctortitel behalen. Om nog verder te kijken vind ik lastig.” Wel kan hij zich voorstellen om in de toekomst in een ander land te werken dan Japan, en dat dankzij zijn ervaringen als uitwisselingsstudent. Maken die ervaringen hem bijzonder in zijn thuisland? Rio: “Ik hoop het. Ik hoop dat een sterkere mentaliteit voordelen heeft.”

Fotografie: Thomas Busschers