Resultaten van ons onderzoek

Om aan te geven hoe ver een innovatie technisch gevorderd is, spreekt men van technological readiness level. Net zo kunnen we spreken van ethical readiness: hoe staat het met de ethische aspecten? 

De Ethical Readiness Check bestaat uit een aantal vragen over ‘doel en middel’ die helpen ethisch te reflecteren over een innovatie.

Dient het middel een goed doel?	Is het een goed middel voor het doel?
Wat is het doel? Is het een goed doel? Conflicterende waarden? Bijbedoelingen?	Werkt het middel? Beter dan andere middelen? Misbruik? Neveneffecten?

 

In de variant van een stakeholderanalyse voor ethiek en techniek ligt de nadruk op de dialoog over waarden. En alle betrokkenen krijgen een stem, ook stemloze stakeholders zoals dieren of het milieu, of technische dingen.

De Ethische stakeholder-dialoog wordt uitgevoerd als gesprek waarin zoveel mogelijke betrokkenen meedoen, of vertegenwoordigd worden. 

• Welke verschillende stakeholders zijn er?
• Zijn er ook stemloze groepen of zaken die vertegenwoordiging verdienen?
• Is er verschil in impact voor verschillende groepen?
• Welke (tegenstrijdige) belangen spelen er? 
• Welke waarden zijn in het geding?
• Is het mogelijk om te komen tot erkenning van de verschillende perspectieven?

De Product Impact Tool bestaat uit een model met invloeden van techniek op verschillende niveaus (in de webversie aangevuld met uitleg en voorbeelden). De tool helpt bij anticiperen op impact, ontwerpen voor gewenste impact, of evaluatie van impact van techniek daadwerkelijk in gebruik.

Voor het anticiperen op de impact van nieuwe techniek zijn de invloeden achter-de-rug-om het belangrijkst:

• Wat zijn randvoorwaarden voor succesvol gebruik? 
• Welke neveneffecten kunnen succes tegenwerken?

Meer informatie over de Product Impact Tool vind je hier. 

• Bults M, van Leersum CM, Olthuis TJJ, Siebrand E, Malik Z, Liu L, Miguel-Cruz A, Jukema JS, den Ouden MEM. Acceptance of a Digital Assistant (Anne4Care) for Older Adult Immigrants Living With Dementia: Qualitative Descriptive Study. JMIR Aging. 2024 Apr 19;7:e50219. doi: 10.2196/50219.

• Dorrestijn e.a. (2024). Ethiek & Technologie, maar dan praktisch. Met bijdragen van de leden van het Saxion lectoraat Ethiek & Technologie. Deventer: Hogeschool Saxion, Ethiek & Technologie. doi:10.5281/zenodo.12683806

• van Leersum, C.M., Bults, M., Siebrand, E., Olthuis, T., Bekhuis, R.E., Konijnendijk, A.A., & den Ouden, M. (2024). Exploring Opportunities and Challenges for the Spread, Scale-up and Sustainability of Mobile Health Apps for Self-management of Patients With Type 2 Diabetes Mellitus in the Netherlands: A Citizen Science Approach (Preprint). JMIR Diabetes. DOI: 10.2196/56917 

Nationaal

• Dorrestijn, S., & Westerink, H. (2023). Rondom Foucaults Bekentenissen van het vlees. Algemeen Nederlands Tijdschrift voor Wijsbegeerte, 115(1), 1-3. 
  DOI:  https://doi.org/10.5117/ANTW2023.1.001.DORR 
• Gepland: Themanummer Mens en natuur in harmonie: ecologie en gezondheidszorg.

Nationaal peer reviewed

• Dorrestijn, S. (2023). Met Foucault over subjectivering, verleiding en techniek. Algemeen Nederlands Tijdschrift voor Wijsbegeerte, 115(1), 100-113. 
  DOI:  https://doi.org/10.5117/ANTW2023.1.010.DORR  

Internationaal peer reviewed

• van Leersum CM, Konrad KE, Siebrand E, Malik ZB, den Ouden MEM and Bults M (2023) Engaging older adults with a migration background to explore the usage of digital technologies in coping with dementia. Front. Public Health. 11:1125834. https://doi.org/10.3389/fpubh.2023.1125834 

• Krägeloh, C.U., Bharatharaj, J., Heerink, M. et al. Robots, Neurodevelopmental Disorders, and Psychology: a Bibliometric Analysis and a Case Made for Robopsychology. Adv Neurodev Disord 7, 290–299 (2023).
  https://doi.org/10.1007/s41252-023-00318-5 

• Eggink, Dorrestijn, Heijden, "Ethics in Design Education, but completely different: teaching through interactive installations", submitted for publication at "25th International Conference on Engineering and Product Design Education"

Internationaal

• Eggink, W., and Dorrestijn, S. (2022) Ethics as Creativity in Design, in Lockton, D., Lenzi, S., Hekkert, P., Oak, A., Sádaba, J., Lloyd, P. (eds.), DRS2022: Bilbao, 25 June - 3 July, Bilbao, Spain.  
  https://doi.org/10.21606/drs.2022.1067

• Dorrestijn, S., & Eggink, W. (2022, July). Human-technology relations down to earth. In 3rd Philosophy of Human-Technology relations conference pHTR2022. 

Internationaal peer reviewed

• Dorrestijn, S. (2023). Met Foucault over subjectivering, verleiding en techniek. Algemeen Nederlands Tijdschrift voor Wijsbegeerte, 115(1), 100-113. 
  DOI:  https://doi.org/10.5117/ANTW2023.1.010.DORR  

Internationaal peer reviewed

• Eggink, W., Dorrestijn, S., van der Heijden, K., and Ouwens, I. (2022) Ethics, design, and creativity: A fruitful combination, in Lockton, D., Lenzi, S., Hekkert, P., Oak, A., Sádaba, J., Lloyd, P. (eds.), DRS2022: Bilbao, 25 June - 3 July, Bilbao, Spain.  
  https://doi.org/10.21606/drs.2022.158 

• Eggink, W., van der Heijden, K., Dorrestijn, S., & Ouwens, I. (2022). Tool-based Ethics Education for engineers; Wonderberries and Wisdom tiles. In DS 117: Proceedings of the 24th International Conference on Engineering and Product Design Education (E&PDE 2022), London South Bank University in London, UK. 8th-9th September 2022. 
  DOI: 10.35199/EPDE.2022.5 

• Christian U. Krägeloh, Jaishankar Bharatharaj, Jordi Albo-Canals, Daniel Hannon and Marcel Heerink (2022) The Time is Ripe for Robopsychology. Frontiers in Psychology.  

• Dossier Burgerwetenschap: De dimensies voor gezondheid verkennen (Dorrestijn, S., Jukema, J., Remmers, G., Siebrand, E., & Wildevuur, S.). TVZ-Verpleegkunde in praktijk en wetenschap, 130(5), 16-18. download concept · springerlink download

• Foucaults Bekentenissen van het vlees. Online publicatie, jan. 2020. website uitgeverij Boom · download concept (iets uitbereidere versie)

• Ethical Considerations of Using Machine Learning for Decision Support in Occupational Health: An Example Involving Periodic Workers' Health Assessments (Six Dijkstra MWMC, Siebrand E, Dorrestijn S, et al.). Journal of Occupational Rehabilitation 30(3), 343-353.
  DOI: 10.1007/s10926-020-09895-x.

• A Tool for the Impact and Ethics of Technology: The Case of Interactive Screens in Public Spaces. In Heather Wiltse (Ed.), Relating to Things: Design, Technology and the Artificial (151-172). London & New York: Bloomsbury. download draft · publisher website

• Care of the Self and Discipline in Smart Cities: Sensors in Singapore (Joost Alleblas and Steven Dorrestijn). In Gregory Bracken (Ed.), Contemporary Practices of Citizenship in Asia and the West: Care of the Self (pp. 173-184), Amsterdam: Amsterdam University Press. download draft · publisher website

• The design and testing of a tool for developing responsible innovation in start-up enterprises (Long, T. B., Blok, V., Dorrestijn, S., & Macnaghten, P.). In Journal of Responsible Innovation 7(1), pp. 45-75. [online first 2019]. open access download

• Domotica, een punt van aandacht. (Hielke Kiewiet en Egbert Siebrand). Nurse Academy O&T, 2019 nr. 2, 26-29. read online
• Vasten gedurende de Ramadan en het omgaan met gezondheid, ziekten en dood binnen de Islam (Interview met Saïda Aoulad Baktit door Karin van der Heijden), Tijdschrift voor Gezondheidszorg en ethiek 29(4), 116-118.
• Leestafel (Innovatie in de zorg met een filosofische en ethische visie) (Bespreking van Bram Wicherink, Tussen kwetsbaarheid en kracht: Technologie in het hart van zorg en welzijn. Coutinho, Bussum, 2018). In Tijdschrift voor Gezondheidszorg en Ethiek 29(1), p. 27. download concept
• Smart city technologies and figures of technical mediation (Hans Voordijk & Steven Dorrestijn). In Urban Research & Practice, [1-26; online first 2019] download from publisher website

• Nieuwe mythes en het Antropoceen: van oog-in-oog naar hand-in-hand met Gaia (Dyon Temming, Yvonne Cuijpers & Steven Dorrestijn 2018). In Podium Bio-ethiek 25(4), pp. 22-15. download concept · website Podium Bio-ethiek 
• Philosophy of Technology x Design: the Practical Turn (Eggink, W. & Dorrestijn, S.). In Storni, C. et.al. (Eds.), Proceedings of DRS 2018: Design as a catalyst for change (Vol. I, pp. 190-200). London: Design Research Society. download (excerpt from proceedings online)
• Editorial: Philosophical Tools in Design Research: From Empirical Turn to Practical Turn (Eggink, W. & Dorrestijn, S.) (Editorial and editing of section: Philosophical Tools in Design Research: From Empirical Turn to Practical Turn). In Storni, C. et.al. (Eds.) (2018), Proceedings of DRS 2018: Design as a catalyst for change (Vol. I, pp. 188-189). London: Design Research Society. download (excerpt from proceedings online)