Werk samen aan de slimme stad van de toekomst
In deze minor gaan stadsmakers en ICT’ers sámen werken aan een slimmere stad. Je leert elkaars taal spreken en werkt samen aan vraagstukken waar de slimme stad van de toekomst om vraagt. Daarbij komen in deze minor dus technologie, stedelijke ontwikkeling, design én ethiek samen. Je kunt je in praktijkopdrachten ook nog profileren naar het werkveld.
Aanmelden als
Je kunt je inschrijven op de volgende mogelijkheden:
Saxion-student Niet-Saxion-student- Code
M.1227
- Start
februari
- Type
Voltijd
- Taal
Nederlands
- Max aantal deelnemers
32
- Locatie
Deventer
- Minor Type
A: Toegankelijk voor alle hbo-opleidingen, mits er geen overlap is met je huidige opleiding
- Doelgroep
Saxion-student, Niet-Saxion-student
Wat houdt deze minor in?
Op een alledaagse reis van huis naar werk of studie, zet je met eenvoudigweg aanwezig zijn bewust en onbewust een grote hoeveelheid apparaten in werking. Deuren van gebouwen openen vanzelf. Poortjes op het station openen zich nadat je incheckt met je OV-chipkaart. Je telefoon vertelt je tijdig of je trein vertraging heeft en wat je laatste nieuws is. Verkeerlichten springen op groen als je aankomt. Op kantoor springt het licht in je nog donkere kamer automatisch aan als je als eerste binnenloopt. Bewakingscamera’s registeren op vele plekken je aanwezigheid. Machines, apparaten en technologie zijn overal.
De laatste jaren is er niet alleen een grote toename van technologie in ons dagelijks leven. Deze wordt ook steeds ‘slimmer’. In meer en meer gevallen wordt het achteloos in de afvalbak geworpen gebruikte zakdoekje geregistreerd, zodat de gemeentelijke reinigingsdienst tijdig de bakken kan komen legen. Verkeerslichten registreren door warmtesensoren of er veel wachtenden zijn en passen de periode dat ze op groen staan per minuut aan, aan de situatie. Straatverlichting kan met de smartphone worden bijgesteld. De winkel met de voor jou meest interessante aanbiedingen meldt zich in een pushbericht op je smartphone automatisch als je in de buurt bent. De grote kracht achter al deze toepassingen is (big) data. De voorziening die het allemaal mogelijk maakt is (snel en mobiel) internet.
Smart cities zijn hot. Meer en meer steden willen zichzelf een smart city noemen en verkennen actief de mogelijkheden van nieuwe technologie in het ontwikkelen en besturen van de stad. In Nederland liepen in eerste instantie steden als Eindhoven en Amsterdam voorop. Inmiddels volgen vele andere steden met programma’s rondom smart cities of smart governance. Je zou kunnen zeggen dat het worden van een smart city geen keuze is, maar een feitelijkheid waar een stad nu eenmaal op moet reageren.
Niet alleen steden worden steeds slimmer door de toepassing van slimme algoritmes die data uit de vele sensoren in steden verwerken tot slimme toepassingen. Ook de stedeling krijgt de laatste jaren in snel tempo beschikking over een nieuw instrumentarium. Een instrumentarium dat zijn invloed kan hebben op de rol die de stedeling als individu kan uitoefenen op de ontwikkeling van haar woon- en leefomgeving.
Deze ontwikkeling maakt ook dat professionals met een steeds meer diverse achtergrond invloed krijgen op de stad en samenleving. Beleidsmakers, stadsmakers, ICT’ers, technologiereuzen en bewoners zelf hebben meer en meer invloed. Tegelijkertijd hebben deze partijen vaak maar weinig kaas gegeten van elkaars vakgebied. Een algoritme is voor veel niet-ICT’ers vaak geheimtaal en de lessen van zo’n honderd jaar moderne stedelijke ontwikkeling zijn onbekend voor de grote technologiepartijen. Een ICT’er die app’s bouwt vóór de stad, heeft maar weinig achtergrond óver de stad. Bestaande manieren van werken zullen nog wel eens flink op de schop moeten gaan. Kortom, smart cities bieden vele nieuwe uitdagingen én grote kansen.
In de minor staat het slaan van de brug tussen tech en stad (tussen Smart en City) centraal. Studenten uit verschillende vakgebieden gaan elkaars taal leren spreken. De stadsplanner moet begrijpen wat een algoritme is en de programmeur leert over de lessons learned uit honderden jaren stedenbouw. Dit alles wordt, met de kennis en didactische kracht van de praktijklabs binnen Saxion, ingebed in een reallife externe opdracht over een stedelijk vraagstuk.
De minor wordt, met een omvang van 30 EC, verspreid over twee kwartielen uitgevoerd. De hoofdopzet bestaat uit vier modulen die kennis en inzicht bieden rondom gebiedsontwikkeling, ICT, Design en Ethiek. Dit alles komt samen in een grotere praktijkopdracht voor een externe partij. Daarbij werken we nauw samen met partners in de Deventer stadscampus de Kien (bedrijven, overheden en onderwijsinstellingen). Verschillende Saxion-lectoraten zoals Smart Cities en Ethiek & Technologie zijn betrokken bij de opzet van en inhoudelijke kwaliteitsborging van deze modulen.
Het onderwijs is gericht op verdieping in de volgende vier leerlijnen:
1. Gebiedsontwikkeling (5 ECTS)
- Stadsgeschiedenis
- Omgevingsplanning
2. Technologie en ICT (5 ECTS)
- Basisbeginselen van ICT
- Internet of Things, Artificial Intelligence
3. Ontwerpen in de Smart City (5 ECTS)
- Design Thinking vanuit ICT en stedenbouw
- Beeldtaal, Geomedia
4. Ethiek in de Smart City (5 ECTS)
- Filosofie
- Product impact
Daarbij is er een doorlopende praktijkopdracht voor één of meerdere externe opdrachtgever(s) van 10 ECTS. Deze wordt in een multidisciplinaire groep uitgevoerd. Het praktijkproject wordt ondersteund door een reeks van inspirerende gastcolleges van externe sprekers uit de verschillende domeinen van de Smart City:
- Smart economy
- Smart governance
- Smart living
- Smart moblity
- Smart environment
- Smart people
Je wordt getoetst aan de hand van een combinatie van toetsvormen. Zo zal met betrekking tot enkele modulen een (formatieve) kennistoets worden afgenomen, maar zal er ook getoetst worden door middel van een schriftelijke producten als een paper en uiteraard een beroepsproduct bij de praktijkopdracht.
Competenties/beroepstaken
De competenties en beroepstaken waaraan gewerkt wordt zijn ontleend aan de landelijke competentieprofielen van Ruimtelijke Ontwikkeling (2015), Bestuurskunde (2012) en HBO-ICT (2018). Aangezien de minor verbredend werkt, zijn ook meer algemene HBO-competenties van toepassing.
Toekomstgericht organiseren
De organisatorische context van (ICT-)opdrachten verkennen, zakelijke, duurzame én ethische afwegingen maken en alle aspecten van de uitvoering van de opdracht managen.
Initiëren en sturen
Je signaleert en inventariseert, vanuit een helicopterview en een brede marktoriëntatie, voor de maatschappij relevante (project)opgaven. Je bent in staat de randvoorwaarden, de eisen en de doelstellingen te formuleren. Je kunt het proces beschrijven, bewaken en bijsturen.
Ontwerpen
Het ontwerp kan een plan, model, advies, ruimtelijk of technisch ontwerp zijn. Je maakt het ontwerp op basis van een opgesteld programma van eisen, je onderzoekt verschillende oplossingen en varianten en maakt een afgewogen keuze.
Managen en innoveren
Je geeft richting en sturing aan processen om de doelen te realiseren. Je bent zelfsturend en reflectief op het eigen functioneren. Je bent proactief, neemt initiatief en kan buiten kaders denken en werken.
Communiceren en samenwerken
Je brengt beroepsgerichte informatie over naar het beroepenveld, collega’s en de vast te stellen doelgroepen (klanten, opdrachtgevers, betrokkenen). Je bent in staat zowel intern als extern te communiceren op een, voor de doelgroep, passende wijze. Communiceren bevat het gehele spectrum waarop informatie ontvangen, gegeven en gedeeld wordt. Je bent gericht op samenwerken en constructief afstemmen met betrokkenen en de doelgroepen.
De minor wordt qua niveau en complexiteit aangeboden en getoetst op het model gebaseerd op het landelijk competentieprofiel Ruimtelijke Ontwikkeling (dat in min of meer vergelijkbare wijze door de meeste hbo-opleidingen gehanteerd wordt).
| Niveau | Aard van de taak | Aard van de context | Mate van zelfstandigheid |
| I | Eenvoudig | Bekend | Sturende begeleiding |
| II | Complex | Bekend | Coachende begeleiding |
| III | Complex | Onbekend | Zelfstandig |
Figuur 1: Definities van de drie hbo-niveaus. (Uit eindkwalificaties domein built environment (2015))
De minor wordt hierbinnen getoetst op niveau II. Bij de meeste hbo-opleidingen het tweede en derde leerjaar.
Dit is een verbredende minor voor voltijdstudenten die nieuwsgierig zijn naar de ontwikkeling van stad van de toekomst. De minor is bij uitstek geschikt voor studenten van ICT, Creative Media, Geomedia én studenten in het stedelijke of bestuurlijke domein.