Blog: Business models in de bio-energie
Het lectoraat Regio Ontwikkeling heeft donderdag 22 november een bijdrage geleverd aan het symposium ‘International Business Biobased Energy Ukraine’ in Kiev. Vanuit Saxion maken we onderdeel uit van een publiek private samenwerking. Dit komt vanuit de Nederlandse bio-energie sector. Het doel is om het gebruik van bio-energie in de Oekraïne te stimuleren door technologische en innovatieve oplossingen en kennis over ondernemerschap over te dragen.
De deelnemers aan dit samenwerkingsverband zijn innovatieve ondernemingen op het gebied van bioenergie, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, de Nederlandse ambassade en Saxion. Jacques Bazen heeft in samenwerking met Nederlandse technologische ondernemingen een stevig onderzoek uitgevoerd naar de trends en ontwikkelingen in de duurzame energiesector in Oekraïne en de businesskansen ten aanzien van het gebruik van biomassa. Dit sluit nauw aan op de ambities van het lectoraat Regio Ontwikkeling om in het verlengde van de Cleantech Regio in de Stedendriehoek innovatieve business concepten te ontwikkelen die een gunstige bijdrage leveren aan de energietransitie.
Projecten
Het doel van het symposium was om de technologische energieprojecten te vertalen in ‘bankable’ projecten. Oekraïense ondernemers presenteerden hierover hun business cases. Toonaangevende Nederlandse ondernemingen op het gebied van duurzame energie deelden hun technologische kennis en lichtten hun verdienmodel toe. Banken, zoals de Europese Bank for Reconstruction and Development, vertelden hoe zij een constructieve bijdrage kunnen leveren aan de ambities van de ondernemers. Vanuit Saxion heb ik, Frank Stiksma, een lezing verzorgd hoe de Oekraïnse ondernemers de constructieve dialoog met investeerders kunnen aangaan om hun bio-energiegerelateerde businesscase gefinancierd te krijgen. Het ontwikkelen van een business model, waarbij aandacht is voor meervoudige waardecreatie en commitment voor de (middellange) termijn, stond hierbij centraal. Businessontwikkeling is voor Oekraïense ondernemers nog een flinke uitdaging.
Oekraïense ondernemers presenteerden tijdens het middagdeel hun businessvoorstellen. Vanuit Saxion zat ik in de jury om de businessvoorstellen te beoordelen. Aandacht voor lange termijn, afspraken om de biomassa bij leveranciers efficiënt in te kopen, het slim inspelen op diverse stakeholdersbelangen in de energiesector en het onderbouwd uitwerken van de cash flows waren hierbij feedbackpunten. Vervolgens was er onder leiding van de Rijksdienst voor ondernemend Nederland tijd gemaakt voor matchmaking tussen Nederlandse en Oekraïnse ondernemers in de energiesector. Kennisdeling en netwerken waren hierbij het devies.
Inzichten
Dit symposium gaf een prachtig inzicht in hoe de Oekraïense energiemarkt werkt. Het gebruik van duurzame energie neemt gaandeweg toe, maar er zijn nog veel hobbels te nemen. Barrières zijn bijvoorbeeld een overgesubsidieerde gasprijs, belemmerende wet- en regelgeving die bijvoorbeeld de productie van bio-ethanol ontmoedigen en oligarchen die de gasmarkt in handen hebben. Andere belemmerende factoren zijn een kwalitatief ondermaatse energieinfastructuur om duurzame energieinstallaties te koppelen aan energienetwerken en matige impulsen vanuit marktwerking. Kansen zijn er echter ook volop om de energietransitie in Oekraïne te doen slagen. Het klimaatakkoord van Parijs geeft volop prikkels, de politieke wil om te veranderen is er, stimulerende wet- en regelgeving is volop in de maak en het land kent al de nodige bio-energie initiatieven die voorzien in de energiebehoefte van communities.
Door: Frank Stiksma