Tonnie Kwant (20) is derdejaars Gezondheid & Technologie, maar momenteel staat haar studie op een laag pitje. Ze werkt namelijk vanwege de coronacrisis bijna fulltime als verzorgende op verschillende verpleegafdelingen in Deventer en vertelt hoe het is om mensen met corona te verzorgen.
Ben je dit werk gaan doen vanwege de corona-uitbraak?
“Nee, ik werk al twee jaar als weekendkracht bij de thuiszorg in Gramsbergen. Dat is waar mijn ouders wonen en waar ik tot voor kort in het weekend kwam. Ik woon ook op kamers in Deventer. Daar werk ik op uitzendbasis voor onder andere thuiszorgorganisatie Carinova op verschillende verpleegafdelingen in Deventer.”
Wat houdt je werk op een normale werkdag in?
“Dat verschilt. De ene keer werk ik op een huiskamer met dementerende bewoners en verzorg ik hen. Op andere dagen ga ik langs mensen die zorg aan huis nodig hebben. Je begint meestal met de overdracht en dan help je bewoners uit bed. Waar de een alleen begeleiding nodig heeft, moet de ander helemaal verzorgd worden. Je begeleidt de mensen naar de woonkamer en zorgt voor hun medicatie. Soms gaan we even wandelen, dat kan nu niet meer. Daarom geven we ‘gymlessen’ om iedereen actief te houden. Een ‘normale dag’ komt eigenlijk bijna nooit voor in de zorg. Er is altijd wel iets onverwachts. In de thuiszorg heb je een route. Je leest van te voren wat er gedaan moet worden per cliënt en dat varieert van gehele verzorging tot oogdruppels geven of insuline spuiten. Bij de thuiszorg heb je ook bereikbare dienst wat betekent dat mensen je op kunnen roepen voor hulp.”
En hoe ziet het er nu uit door de corona?
“Dezelfde taken en natuurlijk hadden we al een hygiëneprotocol. Dat is niet veranderd. Er wordt alleen wel wat vaker aan herinnerd. Zo wordt er steeds benadrukt dat je je blouse en vest thuis direct op 60 graden moet wassen. Je bent er zelf ook bewuster van door de coronasituatie. Daarnaast mag een bewoner met griepverschijnselen niet meer in de huiskamer komen, wat dus soms leidt tot legere huiskamers. Natuurlijk is het wel anders als je werkt met iemand die besmet is met het coronavirus. Dan heb ik een mondkapje op en trek je speciale kleding en handschoenen aan.”
Hoe ervaar je deze verandering?
“Het is allemaal heel snel gegaan en ik vind de situatie eerlijk gezegd soms best lastig. Je ziet bijvoorbeeld familie door het raam met de bewoners praten want een normaal bezoekje kan niet. Je beseft je dan dat sociaal contact iets heel belangrijks is. Ik vind het ook lastig dat we zelf niet getest worden, omdat we als medewerker natuurlijk wel lichamelijk contact maken met de mensen om ze te kunnen verzorgen of om een collega daarbij te assisteren. Daarom neem ik zelf de verantwoordelijkheid. Zo meet ik dagelijks even mijn eigen temperatuur. We mogen met koorts namelijk niet werken in verband met besmettingsgevaar. Ik wil mezelf in de gaten houden, maar vooral omdat ik wil voorkomen dat ik het virus verder verspreid. Daarom heb ik ook besloten dat ik in de weekenden voorlopig niet in Gramsbergen kan werken en alleen bij mijn werkgever in Deventer werk. Dat vond ik wel een moeilijke keuze, want ze kunnen de hulp goed gebruiken. Maar stel je voor dat ik toch besmet raak/ben, dan wil ik niet het over twee plaatsen verspreiden.”
Je werkt dus ook met mensen die besmet zijn met het coronavirus. Hoe ga je daar mee om?
“Het is spannend, want je weet niet wat er nog gaat komen en of iemand mogelijk toch besmet is. De afdeling waar ik help zitten nu een zestal mensen in quarantaine, omdat ze koorts hebben. Ook zijn er al twee geconstateerde besmettingen met corona; een van deze cliënten is overleden, de ander is mogelijk terminaal. Dit is het moeilijkste van allemaal. Normaal gesproken kan je bij een terminale patiënt even een praatje maken of gezelschap houden. Dat kan nu niet. Een pak aantrekken en een praatje maken kan niet, want er is te weinig materiaal. Ook hier weer het besef hoe belangrijk sociaal contact is. Daar sta je normaal niet bij stil, maar omdat het nu niet kan word je je er wel echt bewust van.”
Hoe deal je met dit soort situaties?
“Het is moeilijk en heel heftig, maar ik kan het redelijk loslaten. Daarnaast heb ik een aantal vriendinnen die hetzelfde werk doen als ik. Met hen kan ik overal over praten dus ook als het een pittige dag was. Zij snappen hoe het is omdat ze het zelf ook meemaken.”
Hoe reageert je omgeving op het feit dat jij met mensen werkt die ook besmet (kunnen) zijn met coronavirus?
“Die zijn allemaal heel begripvol. Zo woon ik in een studentenhuis. Daar houden we ons echt aan de anderhalve meter afstand tussen elkaar. We nemen onze verantwoordelijkheid daarin. Mijn moeder vindt het wel erg spannend allemaal en blijft me herinneren dat ik ook goed op mezelf moet passen. Ze zegt regelmatig: de beste manier om jezelf te beschermen is om te denken dat je zelf al besmet bent. Dan houd je je aan alle maatregelen.”
Intussen geeft Saxion ook online onderwijs. Hoe combineer je de studie met je werk?
“Mijn studie staat wel op een laag pitje moet ik toegeven. Ik doe het Smart Solutions Semester en heb geen lessen meer. We werken samen in een groep aan een opdracht van een bedrijf. Daarvoor heb ik ongeveer twee keer per week een vergadering met de groep, onze tutor en de opdrachtgever. Dat doen we via Skype.”
Is dat wel te doen, qua drukte?
“Ja hoor. Dat lukt allemaal nog wel. Maar ik moet wel eerlijk zeggen dat ik het de laatste paar weken drukker heb dan daarvoor. Dus het kost wel plannen.”
Wat is de belangrijkste les die je de afgelopen weken hebt geleerd?
“Door het werken met mensen die besmet zijn met het coronavirus heb ik gezien dat de dingen die je als normaal beschouwt tijdens je werk, zoals het continue handen wassen en schoonmaken en ook het sociale contact dat het met zich meebrengt, belangrijker zijn dan je denkt. Dat merk je pas als het niet meer kan.”
Zorg op afstand met tablets
Jurgen Nijboer (20) is vierdejaars student Gezondheid & Technologie bij Saxion. Momenteel loopt hij stage bij thuiszorginstantie Carinova en zorgt hij ervoor dat ouderen zorg op afstand krijgen. Hij maakt tablets geschikt voor gebruik door ouderen, zodat zorg zoals controle op insuline spuiten, innemen van medicatie en het contact met het zorgpersoneel en familieleden via deze digitale weg plaats kunnen vinden. "Ik deel de tablets uit aan de cliënten in de regio en leg hen uit hoe het werkt. Sommigen vinden het wel spannend dat er iemand dan langskomt, maar als ik uitleg dat ik een keer langskom en er daarna minder vaak mensen langskomen snappen ze het wel. Ze vinden het fijn dat ze daarna ook makkelijker contact met hun familie kunnen leggen. Gemiddeld installeer ik vier tablets per dag." Voorheen hielp Jurgen tijdens zijn stage ook met andere technologieën voor de cliënten van Carinova. "Door de uitbraak van het coronavirus is de focus nu bewust hier op gelegd, want hier is nu behoefte aan."
