Ethiek in de praktijk
Ontwikkel win-win-win-producten
Wij adviseren het bedrijfsleven op het gebied van ethical product development. Samen ontwikkelen we producten die goed zijn voor bedrijf, klant én maatschappij.
Ethiek, maar dan praktisch
Ons vak is ethiek toepassen in de praktijk: we brengen ethiek terug van brede of filosofische vragen naar bruikbare tools. Daarom werken we alleen met concrete vraagstukken, producten en cases uit de praktijk. Samen met bedrijven of overheden lopen we stap-voor-stap door onze zelfontwikkelde tools om tot een antwoord op de vraag te komen.
Voorkom grote verrassingen
Ethiek staat ver van het bedrijfsleven af? Niet is minder waar. De producten van bedrijven hebben grote ethische implicaties. En die hebben weer impact op het bedrijf.
Zo kan een gebrek aan ethische reflectie tijdens het ontwikkelen van een product zorgen voor:
- een product dat niet aansluit bij de doelgroep
- een product dat niet aansluit bij de normen en waarden van werknemers
- lagere gebruikersacceptatie
- reputatieschade bij incidenten
- niet voldoen aan wet- en regelgeving
- het verliezen van belangrijke opdrachten of aanbestedingen
Oftewel: geen rekening houden met ethiek tijdens productontwikkeling kost áltijd meer op de lange termijn.
Wij helpen je graag dat te voorkomen.
Ethiek is overal, ook in het bedrijfsleven
Steeds meer bedrijven investeren in de gezondheid van hun werknemers. Ten slotte kost een zieke werknemer veel geld en moeite, en voorkomen is beter dan genezen. Gezondheid wordt 24 uur per dag beïnvloedt door gedrag – maar slechts 8 uur worden doorgebracht op de werkvloer. Hoe zit het dan met maatregelen die ook buiten de werkvloer impact hebben, zoals wearables van de baas?
En hoe ga je om met uitval die komt door ongezond of risicovol gedrag? Overmatig drankgebruik of risicovolle sporten kunnen zorgen voor ziekte of blessures. Hoe ga je met je werknemers het gesprek aan over verantwoordelijkheden, van jou als werkgever en van hen als werknemer?
In veel zorgomgevingen worden cliënten in de loop van de tijd steeds afhankelijker van hulp van zowel technologie als personen. Het kan gaan om risico’s zoals verdwalen, vallen, of medische klachten. Mag een cliënt zelf nog kiezen om een risico te nemen, zelfs als dat betekent dat dat een verslechtering van hun situatie oplevert, of extra werk voor je werknemers? En hoe zorg je ervoor dat de persoonlijke overtuiging van je werknemers en de mantelzorgers niet in de weg staan van de gewenste autonomie van de cliënt?
AI belooft werkprocessen sneller en doeltreffender te maken en heeft daarmee direct impact op de werkvloer. Denk hierbij aan veranderende andere taken die vragen om andere werknemers. Werk kan minder uitdagend worden en van invloed zijn op de autonomie van werknemers. Daarnaast heeft AI mogelijk impact op het verantwoordelijkheidsgevoel van werknemers en organisaties. De toeslagenaffaire vormt een bekend voorbeeld: Ben je nog verantwoordelijk voor je werk als het deels met behulp van AI is uitgevoerd?
Ontwerpers maken producten doorgaans met een specifieke gebruiker in gedachten. Maar, die gebruiker komt ook anderen tegen. Bijvoorbeeld: automobilisten delen de straat met fietsers, voetgangers, spelende kinderen en overstekende katten. In hoeverre spelen die andere weggebruikers een rol in het ontwerp van nieuwe auto’s? Moet je als ontwerper rekening houden met de impact die je product kan hebben op niet-gebruikers?
Hoe we je adviseren
Hoe we anderen adviseerden
Space53 was een project gericht op de ontwikkeling van commercieel inzetbare drones, voor onder andere veiligheid, logistiek, en landbouw. In het project Space53 hebben onze adviseurs een quickscan ontwikkeld en gevalideerd voor de toepassing van civiele drones. Hiermee kunnen gebruikers vroeg in het ontwerpproces van dronetoepassingen de ethische en sociale implicaties inschatten, en deze afzetten tegen de financiële haalbaarheid. Daarmee voorkomen we dat ethische en sociale issues in een later stadium zorgen voor problemen of maatschappelijke weerstand.
Bij een zorginstelling in Oost-Nederland was men op zoek naar een manier om de veiligheid van cliënten in de avond en nacht te vergroten. Een technologie die ze hiervoor introduceerden was een camerasysteem, dat de personen anonimiseert, maar wel alarm kan slaan bij vallen en andere problemen. Na een technisch succesvolle pilot bleek echter dat de weerstand bij medewerkers en familieleden van bewoners dusdanig groot was, dat ze niet konden overgaan tot implementatie. Onze adviseurs hebben door een aantal sessies met medewerkers en familieleden het management kunnen laten zien waarom de implementatie niet goed ging, wat de knelpunten waren, en waarom die onzichtbaar bleven tijdens de voorbereidingen. Ook hebben ze nu een werkwijze waarmee ze vooraf kunnen kijken welke normen en belangen verschillende belanghebbenden hebben, waarmee ze in de toekomst dit soort tegenslag kunnen voorkomen.
Voor professionals in Finance geven we trainingen over Ethiek en Technologie, toegespitst op hun domein. Want wat gebeurt er als je meer AI gaat inzetten in je werk? Neemt dat werk over, of moet je juist meer gaan controleren? En hoe zit het met nieuwe, digitale munten? Kun je die 1 op 1 overnemen in je werk, of hebben die grotere effecten op je monetaire systeem? We trainen professionals in het herkennen van ethische issues in hun eigen vakgebied, en zorgen dat ze leren zien hoe hun kijk op technologie impact heeft op de organisatie en de maatschappij.
Balletje opwerpen?
Heb je een andere vraag? Of weet je eigenlijk nog niet welke vraag je hebt? Wij zijn goed in het samen uitpluizen van je vraagstuk en het aanslingeren van discussie.
En heb je een advocaat van de duivel nodig, om je eigen denkproces te versnellen? Neem vooral contact met ons op! Als je ons mailt op [email protected] nemen we snel contact met je op.
Over
Wij zijn de externe tak van het Lectoraat Ethiek & Technologie van hogeschool Saxion. Voor meer informatie over ons lectoraat en ons onderzoek bekijk onze lectoraatspagina.