Wandelroute Rivierenwijk moet bewoners in beweging brengen
Hoe kun je een omgeving zo aantrekkelijk maken dat wijkbewoners naar buiten gaan om te bewegen? Studenten van het StadsLAB van Saxion deden hier onderzoek naar, in samenwerking met bewoners van Rivierenwijk in Deventer. Marjolein Nijhuis, een van de studenten: "Beweging is in elke wijk belangrijk. Maar Rivierenwijk is hier minder op ingericht. Als de omgeving niet aantrekkelijk is, dan ga je daar ook niet wandelen."
Doel van het project is om met behulp van beweging de gezondheid van de wijkbewoners te bevorderen.
Bewegen is veel meer dan alleen sporten, vertellen de studenten. Ook wandelen en fietsen vallen onder beweging. Vier studenten van het StadsLAB, Marjolein Nijhuis (student Ruimtelijke Ordening en Planologie), Donna Dorgelo (student Bestuurskunde), Anne van Die en Martijn van de Werken (studenten Stedenbouwkundig Ontwerpen) gingen met bewoners van Rivierenwijk, een wijk in Deventer, in gesprek en onderzochten de behoeften van de bewoners. Doel van het project is om met behulp van beweging de gezondheid van de wijkbewoners te bevorderen. "Onze taak was om via de bewoners informatie op te doen en te onderzoeken hoe we in deze wijk beweging kunnen stimuleren."
In de wijk hebben relatief veel bewoners een lager inkomen waardoor geld om op een sport te gaan vaak ontbreekt.
Duidelijke mening
Anne van Die vertelt: "De bewoners hebben een duidelijke mening over hun leefomgeving. Zij benoemden dat er te veel flatgebouwen in de wijk staan. De buitenomgeving nodigt niet uit om in te gaan sporten of bewegen. Dat zagen wij ook meteen." Marjolein Nijhuis vult aan: "In de wijk hebben relatief veel bewoners een lager inkomen waardoor geld om op een sport te gaan vaak ontbreekt. Wij hebben daarom, samen met de bewoners, gekeken hoe de omgeving zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt kan worden om de bewoners dáár te laten bewegen."
De versteende wijk heeft veel flatgebouwen en nodigt niet uit om naar buiten te gaan.
Wijkbewoners betrekken
De studenten hebben twee bijeenkomsten gehouden om de wijkbewoners te betrekken bij de plannen en om informatie op te halen. Deze sessies werden door zo’n vijftien bewoners bezocht. "Je ziet vaak dat de gemeente iets in de wijk plaatst of iets bedenkt en dat daar uiteindelijk niets mee gebeurt omdat de bewoners er zelf geen behoefte aan hebben. Wij wilden weten waar de bewoners zelf behoefte aan hebben en wat zij een goed plan vinden. Hieruit kwam naar voren dat de sociale cohesie in de wijk niet goed is. Ook werd vaak genoemd dat de bewoners ‘groen’ en natuur in de wijk missen. De versteende wijk heeft veel flatgebouwen en nodigt niet uit om naar buiten te gaan. Samen bewegen vinden de bewoners belangrijk. Maar in de buitenomgeving moet dit nog gestimuleerd worden. De bewoners missen een centrale wandelroute."
Migratieachtergrond
In de Rivierenwijk wonen relatief veel mensen met een migratieachtergrond. Anne van Die: "Daarom hadden we voor de bewoners die iets minder goed Nederlands spreken of verstaan een moodboard gemaakt. Op die manier konden we onze ideeën voor de wijk en de opgehaalde informatie weergeven. Met behulp van emotiekaartjes met verschillende gezichtsuitdrukkingen konden deze bewoners laten zien wat ze van de ideeën vonden."
Op verschillende stoeptegels staat een beweging afgebeeld die de wandelaar kan nadoen.
Het ontwerp van de wandelroute door Rivierenwijk
Wandelroute
Om beweging te stimuleren hebben de studenten aanbevelingen gedaan voor een wandelroute door Rivierenwijk. De uitgezette conceptroute loopt dwars door de wijk, om te zorgen voor meer leven op straat. De route is geïnspireerd op KWIEK, een beweegroute die in verschillende gemeentes wordt ingezet en die beweging stimuleert. Op verschillende stoeptegels staat een beweging afgebeeld die de wandelaar kan nadoen.
De projectgroep heeft daarnaast tips gegeven hoe je bewoners kunt betrekken bij een onderzoek en heeft advies gegeven over het ontwerp van de buurttuin die zal worden gerealiseerd. Op basis van de wensen voor kruiden en groenten van de bewoners en een plan van eisen, is in samenwerking met Smart Solution-studenten een ontwerp opgesteld voor de buurttuin in de wijk.
De gesprekken waren leerzaam. Bewoners bedenken toch andere dingen dan buitenstaanders.
Het ontwerp van de buurttuin
Samen zorgen voor een betere wijk
De studenten vonden het leuk om met de bewoners in gesprek te gaan en samen de wijk verder te helpen. Martijn van de Werken: "De gesprekken waren leerzaam. Bewoners bedenken toch andere dingen dan buitenstaanders. De samenwerking met de bewoners had zeker een meerwaarde." Ook de bewoners waren volgens de studenten enthousiast. "We zagen dat ons project de wijkbewoners hoop geeft dat er iets met hun mening gedaan gaat worden."
Het zou mooi zijn als de gemeente of een bedrijf onze ideeën voor de wandelroute oppakt en gaat uitvoeren.
Samenwerken op het snijvlak van gezondheid, welzijn en het ruimtelijk domein
De plannen van de projectgroep zijn inmiddels gepresenteerd aan een ambtenaar van de gemeente, het buurthuis en aan opdrachtgever Saxion-lectoraat Smart Health. Karin Dijkstra, lector Gezondheidsbevordering in de leefomgeving binnen Smart Health en opdrachtgever van het project: ‘’Dit is een prachtig voorbeeld van hoe onze studenten samenwerken aan een opdracht op het snijvlak van gezondheid, welzijn en het ruimtelijk domein. Het project geeft een inkijkje in hoe de expertise van diverse opleidingen ingezet kan worden om een bijdrage te leveren aan deze vraagstukken.’’
De studenten: "Het zou mooi zijn als de gemeente of een bedrijf onze ideeën voor de wandelroute oppakt en gaat uitvoeren. Er wordt al jaren hard gewerkt aan de wijk en uiteindelijk is er nog weinig progressie voor de wijkbewoners zelf geboekt. Het zou mooi zijn als wij er met ons werk voor hebben kunnen zorgen dat er nu écht iets gaat gebeuren."