Inspirerend symposium HealthTech in Society deelt nieuwste kennis

“Er is een mismatch bij het ontwikkelen van technologie. Om te zorgen dat technologische innovaties ook aansluiten op mensen die zich in sociaal kwetsbare posities bevinden, moeten we de leefwereld van deze mensen meenemen. Vaak wordt dit niet gedaan. Een integrale aanpak is daarbij belangrijk.” Hiermee openen Nicole Ketelaar, programmamanager van HealthTech in Society, en Hilbrand Oldenhuis, lector Digital Health aan de Hanze, het symposium in de Gasfabriek in Deventer. Precies op dit thema is het SPRONG-programma HealthTech in Society gericht.

Hilbrand Oldenhuis: “Het is belangrijk dat technologische innovaties ook aansluiten bij mensen die zich in sociaal kwetsbare posities bevinden. Dat is een gezamenlijke zoektocht. We hebben elkaars expertise nodig om hierin verder te komen. Enerzijds doen we kennis op over wie deze mensen zijn en wat zij nodig hebben. Anderzijds ontwikkelen we samen met alle partners methodieken hoe we dit in de praktijk kunnen toepassen en verbeteren.”

HealthTech in Society

Doel van het samenwerkingsprogramma HealthTech in Society is om de gezondheid en het welzijn van mensen in een kwetsbare positie te bevorderen. Dit wordt gedaan samen met partners uit zorg en welzijn, beleidsmakers, onderzoekers en ontwikkelaars van technologie, en samen met de mensen om wie het gaat. Tijdens het symposium op 15 april leerden de ongeveer 60 deelnemers meer over thema’s zoals AI in de zorg, prehabilitatie, gezondheidsvaardigheden en het beleid binnen ziekenhuizen, proactieve hybride zorg en implementatiekracht in de zorg.

Keynote over AI en Generative AI

Mark Scheper, lector AI & Data Supported Healthcare aan Hogeschool Rotterdam, nam de deelnemers tijdens een inspirerende keynote mee in AI en Generative AI in de zorg. Hij verduidelijkte wat Artificial Intelligence precies is en ging in op verschillende soorten AI. Daarnaast vertelde Mark Scheper over het HR Datalab Healthcare, de Data & AI voorziening voor onderwijs en onderzoek in het zorgdomein, waarin hij samenwerkt met een team van professionals. Mark Scheper: “Generative AI is een digitale content-genererende technologie met als doel het volledig automatisch produceren van ogenschijnlijk ‘nieuwe’ inhoud, zoals tekst, afbeeldingen of muziek. Het is de rekenmachine van onze generatie.” “Maar”, zo benadrukt hij, “we moeten er wel mee leren omgaan.”

AI in de zorg

“AI-tools komen bijna allemaal uit de commerciële hoek, niet uit de gezondheidszorg”, vertelt Mark Scheper. “En de meeste algoritmes die worden gebouwd sluiten niet aan op mensen in bijvoorbeeld een kwetsbare positie. Het is belangrijk dat hier rekening mee wordt gehouden.

Zorgprofessionals staan voor veel uitdagingen: de werkdruk is ongekend hoog en de complexiteit van de zorg wordt steeds groter. Zorgregistratie wordt steeds complexer en tijdrovender. Technologische ontwikkelingen gaan sneller dan inzicht in de zorg. En domein-specifieke kennis ontbreekt vaak bij het ontwikkelen van AI-tools. Terwijl responsible use and design, oftewel ‘verantwoordelijk gebruik en ontwerp’ enorm belangrijk zijn. “We staan daarom voor gigantische uitdagingen. We hebben elkaar nodig om passende tools te maken: we moeten goed nadenken over vragen zoals hoe we AI-tools bouwen en ontwikkelen, en hoe we toepassingen uitleggen aan bijvoorbeeld patiënten. Ik wil de generatie van morgen de hulpmiddelen geven om de problemen op te lossen. Het is namelijk belangrijk dat toekomstige zorgprofessionals met AI leren omgaan. AI wordt nu nog niet meegenomen binnen het zorg-onderwijs. Terwijl het gevaarlijk kan zijn om ondoordacht AI toe te passen in de zorg. Het biedt ontzettend veel mogelijkheden maar lost zeker niet alle problemen op.”

Deelsessies en workshops

Tijdens deelsessies konden deelnemers kennismaken met verschillende thema’s en ideeën uitwisselen. Daniëlle Talen, van het Isala en de Hanze, vertelde over haar promotieonderzoek, waarin ze onderzoek doet naar kwetsbare patiënten en prehabilitatie voorafgaand aan een operatie. “De meeste winst is te halen bij kwetsbare groepen mensen. Juist voor deze patiënten is het belangrijk om fit een operatie in te gaan.” De input vanuit de deelnemers over het bereiken en voorbereiden van mensen in een kwetsbare positie op een operatie neemt Danielle Talen dan ook graag mee. “Deze relevante aanvullingen kan ik gebruiken bij het herontwerpen van mijn interventie. Dit geeft mij weer nieuwe inspiratie, zodat ik niet met een tunnelvisie naar mijn onderzoek kijk.”

Virtueel Gezondheidscentrum Salland

De deelnemers werden ook actief betrokken bij de workshop van Paul Haarman van Carinova, Wilco Kleine van het Deventer Ziekenhuis en Noortje Rijken van het Saxion-lectoraat Smart Health over proactieve hybride zorg en het Virtueel Gezondheidscentrum Salland. Wilco Kleine vertelt: “In het Virtueel Gezondheidscentrum Salland (VGS) werken we in de regio op een domein-overstijgende manier samen met verschillende partijen.” De deelnemers werden verdeeld in groepen die de verschillende organisaties representeren die betrokken zijn bij het Virtueel Gezondheidscentrum, om mee te denken hoe zij het VGC vanuit hun positie zouden willen inzetten en welke kansen zij zien rondom inwoners van Deventer die zich in een kwetsbare positie bevinden.

Duurzame implementatie zorginnovaties

Erik Soepenberg en Miriam van Ittersum van de Hanze gingen deze middag in op het duurzaam implementeren van zorginnovaties. “Alleen als innovaties blijvend waarde toevoegen voor cliënten, zorgverleners en organisaties, maken zij écht het verschil. We moeten ervoor zorgen dat zorginnovaties écht onderdeel worden van de dagelijkse praktijk, zodat de zorg toekomstbestendig en mensgericht blijft.” Miriam van Ittersum: “Het is leuk om kennis op deze manier te delen tijdens dit symposium. Hierdoor ontstaan ook mooie discussies.”

Gezondheidsvaardigheden

Monique Heijmans van het Nivel vertelde over gezondheidsvaardigheden: vaardigheden om informatie te kunnen vinden, begrijpen, beoordelen en toe te passen bij het nemen van beslissingen over de eigen gezondheid en zorg, en de zorg-context die dit mogelijk maakt. “Het gaat om functionele vaardigheden, zoals kunnen lezen, schrijven en het begrijpen van getallen. Maar ook cognitieve vaardigheden, zoals kennis en informatieverwerking, en psychologische en sociale vaardigheden, zoals motivatie en zelfvertrouwen, spelen een rol.”

Veel mensen in Nederland hebben moeite met deze vaardigheden, benadrukte Monique Heijmans. “Drie miljoen Nederlanders hebben moeite met lezen, schrijven of rekenen, en kunnen daardoor bijvoorbeeld bijsluiters van medicatie minder goed begrijpen. En meer dan drie op de tien Nederlanders heeft problemen met het vinden, begrijpen of beoordelen van informatie. Dit heeft invloed op de gezondheid. Denk aan slechtere toegang tot zorg, meer problemen in de omgang met zorgverleners of meer medicatiefouten. Het is daarom belangrijk dat de zorg en zorgverleners hier rekening mee houden. Door meer aandacht voor gezondheidsvaardigheden te hebben ontstaan bewustwording, interventies op maat, en betere toegankelijkheid van zorg voor iedereen.” Haar advies: “Maak zorg daarom zo eenvoudig dat deze toegankelijk is voor iedereen.”

Samenwerken

Karin Dijkstra, lector Gezondheidsbevordering in de leefomgeving bij Saxion, sluit het symposium positief af. “We hadden vandaag een mooie interactie tussen professionals uit de praktijk, docenten, onderzoekers en studenten. Die samenwerking is precies waarvoor ons programma is bedoeld. Op een domein-overstijgende manier werken we met HealthTech in Society samen aan onze doelen rondom het geschikt en toegankelijk maken van technologische innovaties voor mensen die dat nodig hebben.”

Direct aan de slag

De deelnemers zijn enthousiast over de dag. Ina Bonthuis, deelnemer van het burgerpanel van HealthTech in Society en Saxion, is blij dat ze erbij was. “Ik heb veel nieuwe kennis opgedaan.” Programmapartner Milco Schildkamp van Roessingh Arbeid en Ivo van de Boer van Excap zijn ook enthousiast: “Tijdens deze dag hebben we veel nieuwe informatie kunnen opdoen. Deze kennis kunnen we vervolgens in de praktijk brengen.” Milco Schildkamp: “Hiermee ga ik vanmiddag nog aan de slag.”

Fotografie: Antonie Colijn