Madelief over Pride Month bij Saxion: ‘Als onze vereniging niet had bestaan, was mijn eigen leven ook anders gelopen’

Madelief, hoe ben jij bij QUEER terechtgekomen?

“QUEER bestaat sinds 2022 en zelf ben ik vorig jaar aangesloten. Ik zat bij een studentenvereniging in Deventer, maar voelde dat QUEER beter bij me paste. Ik wilde graag helpen, met mijn ervaring om een vereniging te runnen. QUEER zat in de beginfase en alles moest nog een beetje op z’n plek vallen. Vanuit het bestuur kijken we natuurlijk mee op de grote lijnen. Daarnaast zijn onze leden actief in de activiteitencommissie en de educatiecommissie. We hebben ook iemand die voor de PR en voorlichting op de socials zorgt. Momenteel zijn we bezig met het opzetten van een Raad van Advies en Toezicht. Als vereniging hebben we nu 86 leden.”

Dat is een heel mooi aantal. Donderdag 13 juni is er een avond over transzorg, vertel eens…

“Zelf maken we voor elk schooljaar een jaarplanning voor onze activiteiten, maar twee maanden geleden werd ik tijdens de open dag benaderd door iemand van Hysteria, de studentenvereniging van de Saxion-opleidingen Verpleegkunde en Gezondheid & Technologie: ‘Wat fijn dat jullie er ook zijn, als vereniging. Zullen we eens samen iets organiseren?’ Omdat het onderwerp ‘transzorg’ actueel is, leek het hen een goed idee om daar wat mee te doen, tijdens deze Pride Month. Transzorg is regelmatig in het nieuws, als het gaat om wat mensen kunnen ervaren wanneer ze de medische wereld instappen om in transitie te gaan.”

Goed dat jullie daar als verenigingen in samenwerken…

“Het evenement is bedoeld voor hun leden, voor onze leden, maar eigenlijk voor iedereen die in de zaal plaats wil nemen. We gaan het er over hebben hoe je binnen een zorgsituatie of in je eigen omgeving omgaat met transpersonen. Bijvoorbeeld met het correcte gebruik van pronouns. Spreek je iemand aan met hem, haar, hen? Of hoe zit het met de naam die op jouw zorgdossier staat versus de naam die je liever zelf gebruikt? Hoe ga je om met ongemakkelijke vragen? Een ander voorbeeld: neem een ziekte als prostaatkanker. Die kan nog steeds voorkomen bij transvrouwen. Hoe ga je daar als verpleegkundige of arts mee om? Hysteria wil het taboe rond het onderwerp in de beroepsgroep doorbreken. We hopen op een mooie avond, waarbij we het gesprek over transzorg kunnen voeren.”

Valt het jou zelf ook op dat onderwerpen rond transgenders prominenter in het nieuws zijn?

“Ik weet het wel, maar ik mijd het nieuws een beetje, want het raakt me te veel. Zelf ben ik trans-femme en sta ik sinds februari 2023 op de wachtlijst voor een traject. Het zal nog wel twee tot drie jaar duren voor ik aan de beurt ben voor mijn eerste gesprek. De wachtlijsten zijn lang. Het is geen eenvoudige weg en ik had er nog jaren over na kunnen denken. Wie ben ik? Wat wil ik? Maar dit is het pad dat voor mij het beste lijkt. Ik zie geen andere weg dan het nu wel aan te gaan, wanneer ik aan de beurt ben.”

Beantwoord je zelf vragen tijdens het Transgender Healthcare Event?

“Nee, dat vind ik te moeilijk. Ook al is de vraag respectvol gesteld, het kost me te veel energie om daar te gaan staan, voor een zaal vol mensen. Eén op één, zoals wij nu zitten te praten, kan ik dat wel. Maar niet voor een heel publiek. Daarom ben ik er ook zo trots dat een aantal van onze leden dat wél gaat doen donderdagavond. Sommigen zijn al verder, in hun transitie. Het is fijn dat zij een duidelijk beeld kunnen schetsen van wat je tegenkomt in zo’n proces, als je de wachtlijst voorbij bent. Het was nog lastig om een medisch specialist te vinden, die zich bezighoudt met transzorg. Want deze specialisten zijn gewoon heel druk. Maar we zijn ontzettend blij dat er iemand komt spreken die verbonden is aan een organisatie op het gebied van genderzorg.”

Dit is één van jullie activiteiten, deze Pride Month, dit schooljaar. Is er meer?

Zeker. Op ons Instagram-account kun je vinden wat we doen. En het is misschien goed om te zeggen dat iedereen vanaf 16 jaar welkom is bij onze activiteiten. Daarvoor hoef je geen lid te zijn van QUEER. Daarvoor hoef je niet studeren bij Saxion. We hopen ook op meer deelnemers uit de rest van de stad, of bijvoorbeeld van ROC Aventus. Dat maakt onze activiteiten alleen maar diverser. We zijn een studievereniging maar profileren ons momenteel ook gewoon als ‘vereniging’ om die breedte te krijgen. In Enschede heb je trouwens Exaltio, de LHBTIQ+ vereniging waarmee we ook verbonden zijn. In de opstartfase van QUEER hebben ze ons erg geholpen. En we doen ook dingen samen. In augustus kunnen onze leden samen op zomerkamp.”

Hoe was het vorig jaar voor jou, om hier in deze QUEER-ruimte bij Saxion Deventer binnen te stappen?

“Aan het eind van het vorige schooljaar zat ik voor mijn gevoel tegen een depressie aan. Die was niet officieel vastgesteld, maar de symptomen waren er. Toen ik hier vaker langs begon te komen, werd het een stuk makkelijker voor me. In deze ruimte en tijdens onze activiteiten kan ik zijn wie ik wil zijn. Daar heeft QUEER me de moed voor gegeven. Dit is de plek waar we niet bekeken worden, waar je voelt dat er niet ‘een kans is’ dat er grappen over je worden gemaakt, dat er vanuit een hoekje om je gegiebeld wordt. We kunnen hier landen, ons veilig voelen…”

…Een kop koffie drinken en praten, zoals wij nu ook doen?

“Ja, maar ook samen lunchen, of gewoon binnenvallen om te kijken wie er is, samen te studeren. In de examenweek zit het hier vaak vol. Eén van de leden van Exaltio studeert Toegepaste Psychologie en heeft een thesis geschreven over het verband tussen stressoren, je verbonden voelen in een community en het hebben van een queer-identiteit. Daar kwam duidelijk uit naar voren: als je negatieve reacties uit je omgeving kunt delen en verwerken in je eigen community, dan helpt jou dat bij je mentale welzijn. Je weerbaarheid en je gevoel van welzijn gaan vooruit als je in verbinding staat met anderen binnen jouw community. De negatieve effecten worden erdoor geremd. En dat is heel fijn en mooi. Want er is veel kans op stress, een burn out of erger…het hebben van suïcidale gedachten.”

Dat is heel heftig. Hoe gaat het met jullie eigen leden?

“We zien zeker bij een aantal mensen dat ze zich beter voelen, sinds ze zich bij ons hebben aangesloten. Ik zie mensen opknappen. Absoluut. Soms komen mensen hier ook schoorvoetend binnen, met: ‘Ik weet dat ik niet straight ben, maar verder weet ik het ook eigenlijk niet.’ Dan zijn ze nog heel schuw, verlegen, of onzeker. Dit is een belangrijke plek om te landen en je veilig te voelen. We hebben een sleutel bij de AMA liggen. En als de deur open is, kun je gewoon aansluiten.”

Hoe vind je het dat er twee jaar geleden een paar studenten zijn opgestaan om QUEER op te richten?

“Ik vind dat geweldig. Als dit niet had bestaan, dan was mijn eigen leven ook anders gelopen. Probeer hier in Deventer en omstreken maar eens iemand te vinden, als je weinig sociale contacten of een netwerk hebt. Bijvoorbeeld om samen te praten over hoe het is om trans te zijn, over wat je wilt, over de dingen waarover je moet nadenken. Dat is niet te doen.”

Is de Pride Month specifiek belangrijk voor jullie?

“Ja, er is een symbolische waarde. We zitten hier met een heleboel geweldige mensen. Deze maand vieren we dat we met elkaar weer een jaar zijn doorgekomen. Dat we het hebben overleefd, dat we niemand zijn verloren.”

Speelt dat zo direct voor jullie? Het besef dat je niemand bent verloren?

“Ja, bij sommigen van ons wel, bij anderen minder. Ik ben er heel blij mee dat het ons als vereniging nog niet is overkomen, dat iemand het niet meer zag zitten en uit het leven is gestapt. Maar als je naar de landelijke cijfers kijkt, dan laten die zien dat het lang niet makkelijk is voor veel mensen. Dus voor ons is dit wel een maand van: we zijn er, en we zijn hier samen. Laat ons gewoon zijn, gewoon leven zoals we willen. Daar heeft toch niemand last van?”

Zelf sta je nog aan het begin van je traject, wat zou je graag willen?

[Stilte]

Wat hoop je?

“Als je zo’n traject ingaat, is de vraag: wanneer is het genoeg geweest? Je doorloopt verschillende fases. In de eerste fase draait het om hormoontherapie. Dat is een lange periode. Die wil ik eerst ervaren. Dan pas wil ik kijken of ik ook andere ingrepen wil laten doen. Bijvoorbeeld hele specifieke, voor mijn kin. Hoe zal mijn stem veranderen? Is er daarna nog iets dat ik wil om me ‘mezelf’ te kunnen voelen? Na die hormoon-fase ga ik nadenken over vervolgstappen.”

Hoe zit je nu zelf in je vel?

“De stress is weg. De stress dat ik een illusie in stand moest houden dat ik een man zou moeten zijn, een macho-man. Dat drukte zwaar op me. Maar ik word in het openbare leven nog wel lastiggevallen. Tijdens ons event zal het ook gaan om omgangsvormen en discriminatie in de zorg, maar het is natuurlijk overal. Ik merk het als ik in de stad loop. Zo ben ik een groot fan van fotografie. Ik zou heel graag een keer door de stad willen wandelen om aan nachtfotografie te doen. Geweldig lijkt me dat. Maar dat kan ik niet ‘zomaar’ doen. Ik ben een te gemakkelijk doelwit. Dan zou ik al iemand mee moeten nemen om minder kwetsbaar te zijn.”

Dat is toch te belachelijk voor woorden?

“Absoluut. Welkom in de realiteit. Daarom kijk ik ook minder naar het nieuws, met het huidige politieke klimaat. Het is stressvol. En het zijn dingen waar ik geen invloed op heb. Dus houd ik afstand.”

Maar hier, in het klein, bij QUEER, heb je misschien wel invloed…

“Ja hier wel, we zetten de deur open. Werkelijk iedereen is hier welkom. Eigenlijk is mijn werk voor QUEER een soort ‘invloed hebben in het klein’. We hopen op veel belangstellenden voor onze activiteiten, en zeker ook voor ons Transgender Healthcare Event.”

Denk jij aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis en anoniem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of chat op 113.nl

 

Fotografie: Anne Hurenkamp