Internationale ervaring voor archeologiestudenten: pilot met korte veldwerkprojecten in het buitenland
De opleiding Archeologie bij Saxion is de enige archeologieopleiding op hbo-niveau in Nederland. “We zijn de laatste jaren gegroeid als kool en hebben nu meer dan 150 eerstejaars studenten”, aldus Kris Brussen, docent en coördinator internationalisering bij de opleiding. Vanwege een vol curriculum is een buitenlandervaring lastig haalbaar. Toch wil de opleiding deze kans wel bieden aan hun studenten. Daarom is er een pilot gestart met korte veldwerkprojecten in het buitenland. In dit kader hebben tien studenten deelgenomen aan een internationale archeologische opgraving in Duitsland.
Waarom vind je het belangrijk dat archeologiestudenten een internationale ervaring krijgen?
Geschiedenis en cultuur laat zich natuurlijk niet beperken door grenzen. De mensen die ooit in Nederland hebben geleefd maakten bewust of onbewust al deel uit van een groter internationaal netwerk. Tijdens een internationale opgraving wordt dit gedeelde verleden letterlijk tastbaar voor onze studenten.
Ook het sociale aspect van een internationale ervaring is voor ons erg belangrijk. Je leert omgaan met andere mensen en (archeologische) werkwijzen én het is natuurlijk heel goed voor je professionele ontwikkeling en netwerk, bijvoorbeeld als je een Engelstalige master wilt gaan doen.
Studenten tijdens de archeologische opgraving in Duitsland
Binnen de archeologieopleiding is een lange periode in het buitenland lastig haalbaar, waarom?
De opleiding richt zich voornamelijk op de Nederlandse beroepspraktijk en alle nationale protocollen, richtlijnen en wetten die daarbij horen. We zijn ruim 15 jaar geleden - in samenwerking met het veldwerk - gestart om meer technisch geschoolde veldarcheologen op te leiden. Dit als aanvulling op de vooral theoretisch geschoolde universitaire archeologen.
De archeologie is, zoals veel andere beroepsgroepen, constant in ontwikkeling. In de laatste jaren hebben we de opleiding steeds verder verbreed. Zo willen we onze studenten ook voorbereiden op beroepen buiten het archeologische veldwerk. Het curriculum van de opleiding zit daardoor behoorlijk ‘vol’ waardoor een buitenlandervaring voor een langere periode lastig is.
Hoe maken jullie een internationale ervaring toch mogelijk voor archeologiestudenten?
Sinds dit studiejaar voeren we een pilot met Short Term Blended Traineeship Mobility uit. Dit zijn korte veldwerkprojecten van minstens twee weken, maar maximaal vier weken in het buitenland. Ze worden begeleid door docenten van de opleiding samen met lokale partners. De projecten worden altijd afgetrapt of afgesloten met een online sessie. Het veldwerk gebeurt vooral in de zomermaanden.
Begin september reisden tien archeologiestudenten van Saxion naar het plaatsje Glauburg in Duitsland om deel te nemen aan een archeologische opgraving. Dit onderzoek vond plaats in het kader van een jaarlijkse Summerschool waarbij o.a. het museum Keltenwelt am Glauberg, de University of Winchester en Saxion zijn aangesloten. Wij zijn al sinds 2013 betrokken bij deze opgraving, en dragen ook bij aan de jaarlijkse publicatie in een vakblad.
Overdag werken ze samen in de opgravingsput en ‘s avonds wisselen ze ideeën met elkaar uit.
Hoe was het voor de studenten om mee te doen aan de archeologische opgraving in Duitsland?
In totaal doen ieder jaar zo’n 30 studenten uit het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Duitsland, Ierland en Nederland mee aan de uitwisseling. Deze keer stond de ‘Eisenkaute’, een plaatselijke heuvel, centraal waar gezocht werd naar resten van ijzerwinning. Hoewel de aanname was dat hier al in de IJzertijd ijzeroer gewonnen werd, bleken de aangetroffen sporen te dateren uit de Nieuwe tijd. Ook werd een prehistorische kuil gevonden met veel aardewerkscherven en vuursteenmateriaal van de vroeg neolithische Rössen-cultuur.
Tijdens de uitwisseling staat het veldwerk centraal. De studenten leren behalve nieuwe methoden en technieken ook hoe het archeologisch onderzoek in Duitsland is georganiseerd. Maar, misschien nog wel belangrijker is de sociale interactie tussen de studenten. Gedurende twee weken maken ze deel uit van een groep waarmee ze vrijwel alles samendoen. Overdag werken ze samen in de opgravingsput en ‘s avonds wisselen ze ideeën met elkaar uit. Ze leren van elkaar hoe het is om te leven en te studeren in andere landen. De Whatsapp-groep die afgelopen zomer werd gemaakt is nog steeds actief en er worden nog regelmatig nieuwtjes uitgewisseld.
Zie je kansen om de buitenlandervaring als vast onderdeel terug te laten komen tijdens de studie archeologie?
De pilots met kortlopend, ‘zomers’ veldwerk zijn erg gewild onder onze studenten. Behalve in Duitsland gaan we ook door onze docenten geleide opgravingen uitvoeren in Italië en Engeland, samen met buitenlandse partners. Zo hopen we jaarlijks een vast pakket aan kortlopend buitenlands veldwerk aan te kunnen bieden aan het einde van het tweede studiejaar.
Dit veldwerk gebeurde al veel op persoonlijke titel en in eigen tijd, maar we willen studenten en docenten hier actiever in gaan ondersteunen op het gebied van beurzen, toekenning van studiepunten en toekenning van uren.
| Project Code: | 1-2023-1-NL01-KA131-HED-000114184 |
| Action Type: | KA131-HED – Mobility of Higher Education students and staff supported by external policy funds |
| Agency: NL01 - Nationaal Agentschap Erasmus+ Onderwijs Training | |
